Американскиот претседател Доналд Трамп упати остри критики во вторникот кон украинскиот претседател Володимир Зеленски, велејќи дека Киев можел да направи договор за да ја избегне војната со Русија.
Говорејќи пред новинарите на неговиот имот Мар-а-Лаго на Флорида, Трамп рече дека украинскиот лидер „никогаш не требало да ја започне“ војната, критикувајќи го Зеленски откако изразил загриженост дека Украина не била вклучена во разговорите меѓу САД и Русија во Саудиска Арабија.
„Но, денес слушнав: „ох, добро, не бевме поканети“. Па, вие сте таму три години. Требаше да го завршите во три години. Никогаш не требаше да го започнете. Можевте да склучите договор“, рече тој.
Трамп повтори дека „тоа е бесмислена војна. Никогаш не требаше да се случи. Никогаш немаше да се случи да бев претседател. И срамота е да се види“.
Изјавувајќи дека лично му се допаѓа Зеленски, Трамп рече дека неговото раководство сепак „дозволило да продолжи војна која никогаш не требаше да се случи, дури и без Соединетите Држави“.
„Видете, имавме претседател кој беше крајно неспособен. Немаше поим што прави. Кажа некои многу глупави работи, како на пример земање на делови и сите тие работи. Даваше многу лоши изјави, но е крајно неспособен. И мислам дека сите го знаеја тоа“, мислејќи на поранешниот претседател Џо Бајден.
Како одговор на прашањето дали ќе поддржи избори во Украина, Трамп рече дека немало избори под раководство на украинскиот претседател од војната.
„Имаме ситуација кога немавме избори во Украина, каде што имаме воена состојба, суштински воена состојба во Украина, каде што лидерот во Украина, мислам, мразам да го кажам тоа, но тој е намален со рејтинг од 4 отсто, и каде што една земја е целосно разнесена, повеќето градови лежат на страна“, рече Трамп.
Украинските градови „личат на Газа“
„Знаете, кога тие сакаат место на масата, може да се каже дека народот мора, зарем народот на Украина не треба да каже, како, знаете, помина долго време откако немавме избори. Тоа не е работа на Русија. Тоа е нешто што доаѓа од мене и доаѓа од многу други земји“, рече тој. „Украина е само избришана“.
„Погледнете што се случува со градовите. Нема ниту една зграда. Тоа е масивно. Зборувате за Газа, мислам, буквално, овие градови личат на Газа. Всушност, многумина, процентуално, повеќе згради срушија отколку во Газа. Значи, знаете, луѓето се уморни од тоа“, додаде тој.
Русија, наводно, рече дека сака да ја принуди Украина да одржи нови избори за да потпише каков било вид мировен договор.
Трамп, исто така, ги коментираше разговорите во Ријад, велејќи дека е „многу посигурен“ дека може да се склучи мировен договор за да се стави крај на војната со Украина, откако првичната рунда разговори меѓу високи американски и руски претставници заврши таму.
Претседателот ги опиша дискусиите, во кои беа вклучени државниот секретар Марко Рубио, неговиот руски колега Сергеј Лавров и други високи функционери, како „многу добри“, велејќи дека верува оти Кремљ „сака да го запре дивиот варваризам“ од војната.
Коментарите почнаа откако американските и руските официјални лица се состанаа во Саудиска Арабија претходно истиот ден на првите разговори на високо ниво откако Русија ја започна војната против Украина во февруари 2022 година.
Претходно во вторникот, Зеленски изрази незадоволство поради недоволното вклучување на Киев во разговорите, нарекувајќи го тоа „изненадување за нас. Дознавме за тоа од медиумите“.
Зборувајќи заедно со турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган во Анкара, тој ја нагласи потребата Европската унија, Туркије, ОК и САД да се вклучат во преговорите за обезбедување гаранции за руско-украинската војна.
Тој ја потенцира важноста да се осигура дека војната ќе заврши со сигурен и траен мир.
„Ако овие преговори се фер, и ако Украина, САД и Европа се на маса, овие гаранции ќе бидат развиени со учество на сите овие земји. Се разбира, меѓу нив е и Туркије“, рече тој.
Желбата на Европа да распореди војници во Украина
Трамп понатаму силно ја поддржа можноста европските земји да распоредат војници во Украина како дел од секој потенцијален договор за ставање крај на руската војна во Украина.
„Ако сакаат да го направат тоа, тоа е одлично. Јас сум за тоа. Ако сакаат да го направат тоа, мислам дека тоа ќе биде добро“, им рече Трамп на новинарите на својот имот во Мар-а-Лаго. „Ако имаме мировен договор, мислам даима војници таму, од гледна точка на Европа, нема да мораме да распоредуваме (војници) таму бидејќи сме многу далеку, но ако има војници таму би било добро. Воопшто не би се спротивставил на тоа“.
Транспарентност на американската помош за Украина
Трамп понатаму тврдеше дека Зеленски „минатата недела рече дека не знае каде се половина од парите што му ги дадовме. Па, им дадовме, верувам, 350 милијарди долари, но да речеме дека е нешто помалку од тоа. Но, тоа е, тоа е многу“.
Тој најверојатно мислеше на интервјуто што украинскиот претседател го даде за Асошиетед прес, објавено на 2 февруари.
„Кога слушам, и слушнав и претходно, а денес слушаме од Соединетите Американски Држави дека Америка и дала на Украина стотици милијарди, поточно 177. Така звучеше точната бројка, која беше поддржана или изгласана од Конгресот, итн. Погледнете, како претседател на завојувана земја, ќе ви кажам дека добивме нешто повеќе од 75“, рече тој, според клип од интервју со англиски превод.
„Тоа е, 100 милијарди од овие 177 милијарди, или 200, некои луѓе дури велат, никогаш не сме добиле. И ова е важно, бидејќи зборуваме за конкретни работи“, рече тој.
Конгресот одвои околу 175 милијарди долари за помош на воените напори на Украина, но голем дел од таа сума оди за домашни и други трошоци надвор од Украина. Резимето на трошоците што го состави тинк-тенкот на Советот за надворешни односи покажува дека од вкупната сума, приближно 106 милијарди долари отишле директно во Украина.
