Има нешто кај луѓето што комарците едноставно силно ги привлекува. Освен мирисот и здивот, изложената човечка кожа на нив делува како еден вид неонски рекламна табла на која се истакнува дека за нив е отворен „барот со крв“.
Тоа е затоа што комарците користат инфрацрвени сензори лоцирани во пипалата, кои се состојат од 15 сегменти за да најдат плен, според новото истражување, пренесува Science Alert.
Во многу делови од светот, каснувањето од комарец е повеќе од иритација. Тие шират патогени како денга, жолта треска и вирусот Зика. Маларијата, која ја шири комарецот Anopheles gambiae, предизвика повеќе од 600.000 смртни случаи во 2022 година, според податоците на Светската здравствена организација (СЗО).
За да избегнат посериозна болест или самото излудувачко чешање, луѓето се желни да откријат како да спречат каснувања од овие грабливи инсекти.
Научниците повеќе од сто години се обидуваат да откријат како комарците успеваат да најдат „домаќин“ .
Истражувањето спроведено од научници од Универзитетот Санта Барбара во Калифорнија покажа дека комарците имаат уште едно сетило - инфрацрвена детекција, покрај другите знаци за кои веќе знаеме дека постојат, како што е „носот“ за јаглерод диоксид во човечкиот здив и одредени мириси на телото, а се за да најде соодветен домаќин.
„Видот на комарец што го проучуваме, Aedes aegypti, е исклучително вешт да најде човечки домаќин со чија крв ќе се храни“, изјави молекуларниот биолог Николас Дебобиен од УЦСБ.
Добро е познато дека комарците како овој користат повеќе патеки за да најдат плен на далечина.
„Тоа се јаглерод диоксидот што луѓето го издишуваат, мирисот, влажноста и топлината на нивните тела, но сè има граница бидејќи инсектите имаат слаб вид, а силниот ветер и брзите движења можат да ги нарушат нивните хемиски сетила“, рече Дебобиен.
Затоа, научниците се прашуваа дали и комарците можат да забележат нешто посигурно кога станува збор за пронаоѓање на „оброк“, а се покажа дека тоа е инфрацрвено зрачење од нашето тело.
Мажјаците се безопасни, на женките им е потребна крв за развој на јајца
Познато е дека машките комарци се безопасни, но на женките им е потребна крв за да развијат јајца.
Проучувајќи ги женските комарци, истражувачите поставија кафези и поставија 80 женки стари меѓу една и три недели до разни лажни „домаќини“, кои претставува различни комбинации на термоелектрични панели, јаглерод диоксид од концентрациите на човечки здив и човечки мириси, сето тоа за да се регистрираат пет- минутни видеа и го следеа нивното однесување во потрага по домаќини.
Тие го опишаа „слетувањето на комарецот и туркањето на рилката низ мрежата на кафезот, потсетувајќи на слетувањето на женката врз човек и потоа барањето место каде рилката зема примерок од површината на кожата“.
Некои од комарците биле изложени на термоелектрична плоча на просечна температура на човечката кожа од 34 степени Целзиусови, која исто така служела како извор на инфрацрвено зрачење.
Други беа изложени на амбиентална температура од 29,5°Ц, за која е познато дека е погодна за комарци, но не испушта инфрацрвено зрачење.
Секоја мамка посебно ЦO2, мирис или инфрацрвено зрачење не успеаја да го разбудат интересот на комарците. Тоа значи дека ниту една мамка сама по себе не ја стимулира активноста на барање домаќин кај комарците.
Но очигледната жед за крв кај овој инсект се удвоила кога инфрацрвениот фактор беше додаден на мамката со ЦO2 и мирисот. На растојание од 10 сантиметри, овие инсекти можат да ја детектираат температурата на нашата кожа и директно да ја почувствуваат кога ќе слетаат на површината на кожата.
Но, тие можат да го почувствуваат и на поголема оддалеченост бидејќи се претвора во електромагнетни бранови, главно во инфрацрвениот спектар.
На пример, животните како што е отровниот бршлен можат да го почувствуваат инфрацрвеното зрачење на нивниот плен, па научниците се прашуваа дали можат и комарците.
Пипалата со инфрацрвени сензори со протеин чувствителен на температура
Тимот на истражувачи тврди дека нивните пипала содржат инфрацрвени сензори кои содржат протеин чувствителен на температура - TРПA1.
Кога тимот го отстранил генот за овој протеин, комарците не биле во можност да детектираат инфрацрвено зрачење.
Резултатите од истражувањето помагаат да се објасни зошто комарците се чини дека се особено привлечени од изложената човечка кожа и зошто широката облека што дифузира инфрацрвено зрачење е толку ефикасна невидлива наметка против нив. И ова знаење може да резултира со нешто поефикасна одбрана од комарци, како што е можноста за создавање стапици кои би користеле топлинско зрачење на температурата на кожата како мамка.
„Иако се толку ситни, комарците се одговорни за повеќе човечки смртни случаи од кое било друго животно. Нашето истражување го подобри разбирањето за тоа како комарците ги напаѓаат луѓето и понуди нови опции за контролирање на преносот на болестите што ги носат овие инсекти“, рече Дебобиен.
