Познатиот адвокат за човекови права Френсис Бојл познат по својот успех во случаите за геноцид во Меѓународниот суд на правдата на ОН (МСП) гледа голема можност Јужна Африка да го добие својот случај против Израел, исход што тој верува дека ќе повлече сериозни последици.
МСП, највисокиот суд на ОН во Хаг, познат и како Светски суд, во четврток ќе започне расправа по тужбата поднесена од Јужна Африка во кој Израел го обвинува за геноцид, што е кршење на Конвенцијата за геноцид од 1948 година.
Конвенцијата го дефинира геноцидот како „акти извршени со намера да се уништи, целосно или делумно, национална, етничка, расна или религиозна група“.
Тужбата на 84 страници, исто така, бара од МСП итни чекори за да го спречи Израел да врши повеќе злосторства во Газа, каде што во неговото немилосрдно бомбардирање од 7 октомври сега загинаа повеќе од 23.000 цивили, огромно мнозинство од нив жени и деца.
Последици за Израел
„Ги прочитав сите тврдења од Јужна Африка... и мојата анализа, заснована на моето знаење, проценка и искуство, е дека Јужна Африка ќе го добие случајот и Судот ќе издаде наредба за прекин и откажување против Израел за геноцид врз Палестинците“, изјави Бојл за новинската агенција Анадолу во видео интервју.
Станува збор за Наредба за прекин и откажување, која всушност е наредба од МПС која бара одредени практики наведени во тужбата да прекинат, односно Израел да престане да врши геноцид во Газа.
Бојл, кој во два наврата извојува победа во МСП во 1993 година во случаи на Република Босна и Херцеговина против Југославија за геноцид, рече дека Јужна Африка има тим од „меѓународни адвокати од прв ред“ за случајот.
„Од документите што ги прочитав, тие точно знаат што прават. Повторно, затоа верувам дека ќе извојуваат победа“, рече тој, додавајќи дека очекува наредбата да биде издадена за околу една недела.
Таквата наредба „може да има многу значајни последици за Израел“, рече Бојл, додека изложуваше различни сценарија, од тоа Јужна Африка де се појави пред Советот за безбедност на ОН (СБОН) да наложи спроведување на наредбата до можното суспендирање на Израел од органите на ОН, па дури и потенцијални економски санкции.
„Во тој момент, целиот свет ќе знае дека Израел врши геноцид врз Палестинците“, рече тој.
„И според членот 1 (од Конвенцијата за геноцид), тие ќе имаат обврска „да го спречат“ геноцидот врз Палестинците“.
Јужна Африка потоа ќе ја однесе наредбата до Советот за безбедност на Обединетите нации за спроведување, каде што може да се соочи со некои пречки, особено од моќните сојузници на Израел, рече тој.
„Се чини дека владата на Соединетите Држави ќе употреби право на вето за да го спречи Советот за безбедност да ја спроведе наредбата, што треба да го направи според условите на Повелбата на Обединетите нации“, рече Бојл.
Органи на ОН: Суспензија, прием, санкции
Во случај на американско вето во Советот за безбедност, Јужна Африка може да ја однесе наредбата до Генералното собрание на ОН за спроведување според резолуцијата „Обединување за мир“, објасни тој.
Бојл се повика на Резолуцијата 377 А (V) на ОН, наречена Обединување за мир, донесена во 1950 година за да се справи со ситуациите кога ОН не ја извршуваат својата примарна одговорност за одржување на меѓународниот мир и безбедност поради ќор-сокакот на Советот за безбедност.
Во него се наведува дека „Генералното собрание на ОН (ГСОН)може исто така да преземе акција доколку Советот за безбедност не постапи, поради негативното гласање на постојаната членка, во случај кога се чини дека постои закана или нарушување на мирот или чин на агресија“.
Во такво сценарио, ГСОН „би можела да го суспендира Израел од учество во активностите на Обединетите нации, исто како што Генералното собрание го суспендираше криминалниот режим на апартхејдот во Јужна Африка во тоа време, и геноцидната Југославија од учество во Организацијата на Обединетите нации“, според Бојл.
Друга можност е Генералното Собрание на ОН да ја прими Палестина како полноправна земја-членка на ОН, продолжи тој.
„Во моментов, Палестина е земја набљудувач на ОН како Швајцарија, но има гласови за таа да биде примена како полноправна земја-членка“, рече тој.
„Историски гледано, ниту една земја-членка на ОН никогаш не била уништена. А тоа е токму тоа што ционистите сакаат да го направат на Палестинците, да ги уништат. Значи, мислам дека членството во ОН би ги заштитило,“ рече Бојл.
Генералното собрание, исто така, може да одлучи да формира Меѓународен кривичен трибунал за Израел „како помошен орган според член 22 на Повелбата на ОН“, рече Бојл.
„Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија беше формиран од Советот за безбедност, но Генералното собрание може да го стори истото и тие би можеле да почнат да ги гонат израелските функционери на високо ниво за геноцид и воени злосторства против човештвото“, рече тој.
За време на неговите случаи на МСП, Бојл рече дека започнал слична иницијатива во ГСОН, која била „поддржана од Малезија, Иран и голем број арапски и муслимански држави“.
„Но, во тоа време, тоа беше саботирано од вообичаените осомничени“, рече тој, додавајќи дека „можеби под сегашните околности... Генералното собрание
повторно ќе го разгледа“ неговиот предлог.
„Конечно, Генералното собрание може да препорача сеопфатни економски санкции против Израел“, според Бојл.
Во моментов, Северна Кореја „страда од речиси геноцидни економски санкции“ кои беа наметнати од страна на ГСОН во рамките на резолуцијата „Обединети за мир“, објасни тој.
„Не дека ги поддржувам сегашните санкции против Северна Кореја, но истото би можело да му се направи на Израел“, додаде тој.
Влијанието и соучесништвото на САД
Во врска со одлуката на Израел да го оспори случајот, адвокатот рече дека тоа произлегува од верувањето дека „наредбата на Светскиот суд против него ќе биде силен удар од кој никогаш нема да се опорави“.
Друг фактор во постапката, според Бојл, може да биде влијанието на Џоан Доногју, актуелната претседателка на МСП, која е поранешен функционер на американскиот Стејт департмент.
„Доногју е долгогодишен апаратчик во Стејт департментот со големо искуство. Таа ѝ даваше правни совети на Хилари Клинтон ... така што е типот на адвокат со кој се занимаваме овде“, рече тој.
„Сигурен сум дека таа во моментов ѝ кажува на владата на САД за сите маневри зад сцената што се случуваат во Хаг и дека ќе ги информира.
Тој предупреди дека претседателот на МСП „има многу моќ да ги обликува правните постапки“.
„Сигурен сум дека таа ќе ги обликува правните постапки во корист на Израел и САД против Јужноафриканската Република“, рече Бојл.
Тој рече дека Доногју треба да се повлече на 4 февруари, но „тоа нема да биде пред оваа постапка за привремени мерки“.
Во оваа ситуација, ад-хок судијата што Јужна Африка ќе го назначи за случајот има клучна улога и мора да се потруди „да се спротивстави на Доногју“, додаде тој.
За последиците за САД во случај на наредба против Израел, Бојл рече дека Вашингтон ќе биде осуден според член III (д) од Конвенцијата за геноцид, кој го криминализира соучесништвото во геноцид.
„Секако, администрацијата на Бајден го помагаше и беше соучесник во ционистичкиот геноцид врз Палестинците.
Тој рече дека адвокатите во Центарот за уставни права и Националното здружение на правници поднеле тужба против американскиот претседател Џо Бајден и други официјални лица „за помагање и поттикнување на геноцидот на Израел“.
„Таа тужба сега оди низ американските судови“, рече тој.
