Ционизмот наметнат на Палестина е продолжување на западниот империјализам во Светата земја, вели истакнат палестински американски историчар.
Во ексклузивно интервју за Анадолу, Усама Макдиси, професор по историја и раководител на катедра на Универзитетот Беркли во Калифорнија, подвлече дека е од суштинско значење да се сфати дека израелско-палестинскиот конфликт датира од Декларацијата Балфур од 1917 година, а не од 7. октомври 2023 година.
„Така, во ноември 1917 година, лорд Артур Балфур, Европеец кој во тоа време беше британски министер за надворешни работи, му вети на друг Европеец, Лорд Ротшилд, дека Британската империја ќе го поддржи еврејскиот национален дом во Палестина, игнорирајќи го фактот дека огромното мнозинство во земјата беа Палестинци“, рече тој.
Тој подвлече дека декларацијата со која се признаваат граѓанските и верските, но не и политичките права на Палестинците, е почеток на колонијалниот ционизам.
„И екстремно про-ционистичкиот британски мандат, во неговите административни и политички структури, го трансплантираше европскиот ционизам во Палестина“, рече Макдиси.
Објаснувајќи го европејството на ционизмот, тој истакна дека ционизмот се појавил во Европа, а не меѓу еврејските заедници на Отоманската империја или на Блискиот Исток или поширокиот муслимански свет.
„Имено, ционизмот одговори на европските прашања. Тој одговори на европскиот антисемитизам, европскиот расизам, европскиот национализам и европскиот романтизам. Ционистичките лидери, исто така, предложија суштински европско решение: колонизирање на туѓа земја и нејзино трансформирање во еврејска држава во европски стил“.
Понатаму, расветлувајќи ги врските меѓу ционизмот и европскиот колонијализам, Макдиси истакна дека „самите ционисти го препознаа како колонијален проект и тие побараа поддршка од најголемата империјална сила во тоа време, Британската империја, за да го воспостават овој колонијален проект“.
Коментирајќи ја западната поддршка за ционизмот и тековната западна поддршка за Израел, тој го привлече вниманието на улогата на антисемитизмот во Европа.
Прво, антисемитските прогони во некои европски земји и погромите во Русија создадоа симпатии кон ционизмот кон крајот на 19 век, според Макдиси.
„И второ, постоеше парадокс на европскиот антисемитизам кој поттикна аспект на колонијалниот ционизам: преселувањето на еврејското население надвор од Европа во Палестина изгледаше како решение на она што беше познато како еврејско прашање“, рече тој.
Наведувајќи конкретен пример, Макдиси додаде дека британскиот државен секретар за Индија, Едвин Монтагу, кој бил Евреин, се спротивставил на Декларацијата на Балфур, која тој ја опиша како антисемитска, бидејќи сугерира дека Евреите припаѓаат на Палестина, а не на Европа.
Ционизам, западно христијанство и либерализам
Запрашан за перцепцијата дека евангелистичките протестанти биле особено цврсти поддржувачи на ционизмот и на Израел, често поддржани со слики во медиумите, Макдиси рече: „Не се само религиозните христијани, туку и западните либерали кои беа најверните поддржувачи на Израел“.
„Иако првата група протестантски мисионери во Светата земја на почетокот на 19 век сакаше да ги преобрати Евреите, муслиманите и христијаните, нивните ставови станаа понијансани како резултат на нивните искуства на теренот“.
Сепак, секуларните либерали и нивните либерални држави играат клучна улога во поддршката на ционизмот и Израел, истакна тој.
Палестинската борба како национално ослободително движење
Макдиси нагласи дека Палестинците без разлика на нивната религија и идеолошки тенденции од самиот почеток се обединети во борбата за слободна Палестина, а репресијата од Израел само доведе до зголемена поддршка од христијанските и муслиманските Палестинци, без разлика дали се во Газа, на Западниот Брег, Источен Ерусалим или во дијаспората.
Меѓутоа, Израел и неговите поддржувачи намерно ја искривуваат реалноста и ја прикажуваат палестинската борба како терористичка кампања на исламистичките екстремисти, рече тој.
Транснационална поддршка за палестинската борба
Споредувајќи ја палестинската борба од 1960-те до 1980-те, која ја водеше Палестинската ослободителна организација (ПЛО) на Јасер Арафат, Макдиси рече дека поддршката за Палестина сега е уште поширока и попопуларна, не само на глобалниот југ како порано, туку и на Запад.
„И покрај систематската и огромна цензура, заплашување и репресии, постои голема младинска мобилизација на Запад, како што се гледа на митинзите во различни европски и американски градови, универзитетски кампуси“, рече тој.
Бајден и Израел
Макдиси тврди дека американскиот претседател Џо Бајден, кој привлече најголем дел од арапските и муслиманските гласови на изборите во 2020 година, е повеќе произраелски дури и од конзервативниот, десничарски поранешен претседател Роналд Реган.
„Зачудувачки е да се види колку тој беше суров кон Палестинците, колку глув кон Американците кои сочувствуваат со Палестинците и колку бесчувствителен кон Палестинците кои имаат членови на семејството во Газа или Американците кои само сакаат мир. Тој е целосно без допир со неговата изборна база, со младите луѓе“, рече Макдиси.
Поради ова може да има последици за Бајден кога станува збор за неговата кандидатура за реизбор, предупреди тој.
