Лидерите на Туркије и Грција, кои неодамна се реизбрани се и искрени и добро опремени да ги решат долготрајните тензии меѓу двете нации додека го одржуваат неодамнешно намалување на тензиите, смета истакнат грчки експерт за решавање на конфликти.
„Од грчка страна, назначувањето на поборникот за решение, либералот Јоргос Герапетритис, близок до премиерот Кирјакос Мицотакис, за министер за надворешни работи наместо „јастребот“ Никос Дендиас, на пример, ја покажува подготвеноста на Мицотакис за решавање на спорот“, изјави Алексис Хераклидес, висок експерт за турско-грчки односи на атинскиот универзитет Пантеон.
„Силниот мандат што го доби на изборите на 25 јуни и неговиот профил како бранител на грчките интереси, исто така, му даваат самодоверба и авторитет на Мицотакис да ја подигне моменталната позитивна клима со Туркије и конечно да го реши долгогодишниот спор меѓу двете земји, смета Хераклидес.
Сепак, тој истакна дека национализмот, па дури и анти-турските чувства се силни во грчкото општество и политика, и тоа е главна пречка за решението меѓу двата сојузника во НАТО.
„Критиките кон Мицотакис од опозициските партии, вклучително и левичарската СИРИЗА, ПАСОК и грчката комунистичка партија, докажуваат колку е раширен грчкиот национализам дури и во левичарската политика, која многупати во минатото ги поткопуваше напорите за подобрување на односите со Туркије, рече Хераклидес.
Според него, во Туркије, од друга страна, состојбата е сосема поинаква.
„Прво и најважно, турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган може да ги убеди своите гласачи, кои сочинуваат повеќе од половина од населението. И второ, нема преовладувачки анти-грчки чувства кај гласачите на другите партии во Туркије. Генерално, Туркије секогаш беше поподготвена и со поголема желба да се вклучи во дијалог што може да доведе до трајно решение“, подвлече тој.
На пример, Ердоган презеде сериозни и искрени иницијативи повеќе од еднаш за да ги реши проблемите со Грција и кипарскиот спор, но секогаш грчката страна или кипарските Грци ги расипуваа напорите, тврди Хераклидес.
Надворешни фактори притискаат за решавање
Од последната голема ескалација меѓу Туркије и Грција, работите драстично се променија во Источниот Медитеран и во светот воопшто, рече Хераклидес, додавајќи дека Вашингтон сака посилен и пообединет НАТО во светлината на тековната војна во Украина.
„Откако сфатија дека Ердоган е тука барем уште пет години, како резултат на турските избори во мај и дека тензиите меѓу Анкара и Атина го ослабуваат југоисточното крило на НАТО, САД ја притиснаа Грција да ги подобри односите со Туркије“, истакна тој.
Хераклидес рече дека главните регионални актери како Израел и Египет сега ги нормализираат односите со Туркије, додека Обединетите Арапски Емирати и Саудиска Арабија дури се обидуваат да ги подигнат односите на стратешко ниво.
„Во овој контекст на работите Грција дојде до заклучок дека е дојдено време за ново ресетирање на односите, рече тој, додавајќи дека подобрувањето на врските ќе придонесе за стабилност и просперитет во регионот.
Хераклидес, исто така, истакна дека подобрите односи со Туркије ќе бидат од корист за грчката економија.
„Не зборувам само за соработка во областа на туризмот, логистиката или за зголемување на обемот на билатералната трговија. Грција има што да научи од Туркије, на пример, во обезбедувањето квалитетен и ефикасен јавно здравствен систем, додаде тој.
„Главно, повторувам дека Мицотакис, како и Ердоган, е искрен и се надевам дека нема да дозволи анти турските сили во земјата да нѐ наведат да ја пропуштиме и оваа голема промена, рече Хераклидес.
