Изборите на 14 мај беа разочарување за заедничката опозиција во Туркије, бидејќи таа не успеа и во претседателската трка и на парламентарните избори.
Во претседателската трка, актуелниот претседател Реџеп Таип Ердоган доби 49,52 отсто од гласовите, што го става далеку пред неговиот противкандидат од опозицијата Кемал Киличдароглу со 44,88 отсто. Алијансата предводена од Ердоган, исто така има парламентарно мнозинство.
Пред изборите, шест идеолошки различни опозициски партии - од левичари до турски националисти и конзервативци - се собраа за да формираат Национален сојуз под водство на левичарската Републиканска народна партија. Некои предизборни истражувања дури и дадоа предност на опозициската алијанса пред Народната алијанса предводена од Ердоган.
Но, изборните резултати докажаа дека составот на опозициската алијанса не беше толку атрактивен за турскиот електорат и четворица конзервативни партнери партијата Гелечек, партијата Дева, партијата Саадет и Демократската партија не испорачуваат гласови кои се очекуваат од нивната политичка база за Алијансата на нацијата и Киличдароглу.
Мали партии со големи придобивки
Сепак, овие четири партии освоија повеќе пратеници според листата на Републиканската народна партија отколку што можеа да добијат доколку на парламентарните избори учествуваа самостојно.
Се чини контрадикторно, но уделот на гласовите на главната опозициска партија од 25,3 отсто не се зголеми значително во споредба со изборите во 2018 година кога имаше удел од 22,6 отсто.
Според просекот на неколку предизборни анкети, вкупниот удел на гласовите на четирите партии беше проектиран на околу 5 отсто. Но, уделот на гласовите на Републиканската народна партија се чини дека се зголеми за само 2,7 отсто.
И покрај слабите резултати партијата Гелечек, предводена од Ахмет Давутоглу, поранешен премиер, освои 10 пратеници, додека Дева партијата на поранешниот министер за финансии Али Бабаџан освои 14 пратеници.
Од друга страна, партијата Јени Рефах (YRP) на Фатих Ербакан освои речиси три отсто од гласовите, повеќе од партиите Дева и Гелечек заедно. Фатих Ербакан е син на Неџметин Ербакан, основачот на движењето Мили Горус, во кое своевремено беа вклучени Реџеп Таип Ердоган и некои негови следбеници.
Додека Јени Рефах, дел од Народната алијанса, која влезе на парламентарните избори самостојно, освои пет пратеници, партиите Дева и Гелечек, кои се кандидираа со нивните кандидати на листата предводена од Републиканската народна партија, освоија вкупно 24 пратеници.
Ова важи и за партијата Саадет, која доби околу еден процент, според предизборните анкети, но, партијата доби 10 пратеници, два пати повеќе од Јени Рефах партијата.
Демократската партија, според предизборните анкети, котираше помалку од еден процент, а доби тројца пратеници во парламентот, што е непропорционален број пратеници во споредба со нејзините реални гласови во турскиот електорат.
Непропорционалниот парламентарен успех на овие четири опозициски партии кои се кандидираа на листата на Републиканската народна партија беше нешто што го привлече вниманието на многу политички аналитичари.
За ова прашање по изборите се огласи и претседателот Ердоган.
„ЏХП беше подложна на најголемите џебни кражби во турската политичка историја, или, како што тие го сакаат, најголемиот потрес на мозокот во историјата, преку своите партнери со кои заедно влезе на изборите“, напиша Ердоган на Твитер.
Ако пратениците на четирите конзервативни партии избрани според листата на ЏХП ја напуштат главната опозициска партија, како што некои веруваат, партијата на Киличдароглу ќе има само 130 пратеници, што е полош исход за најстариот политички блок во земјата од изборите во 2018 година, кога доби 146 пратеници.
Добитна карта
Изборите на 14 мај ја покажаа веродостојноста на националистичките и конзервативните сојузници на Ердоган, почнувајќи од Партијата за националното движење (МХП) до YRP, партијата Бујук Бирлик (ББП), национална партија и Худа-Пар, движење со стабилна база во Југоисточните и источните региони на Туркије.
Едноставното собирање гласови од овие партии покажа дека Ердоган, вешт политичар со силни конзервативни ингеренции, ја направи вистинската математика, за разлика од Киличдароглу.
Додека Народната алијанса доби 49,47 отсто од парламентарните гласови, АК Партијата на Ердоган освои 268 пратеници со 35,61 отсто. МХП, која долго време беше предводена од Девлет Бахчели, во голема мера го заштити својот дел од гласовите од 2018 година, докажувајќи дека многу анкетари грешат.
YRP, исто така, имаше добар резултат и покрај фактот што беше формирана пред само пет години, додека ББП продолжи да го задржува својот дел од гласовите на околу еден процент. Худа-Пар, која се кандидираше на листата на АК партија, освои четири пратеници.
Како резултат на тоа, Народната алијанса предводена од Ердоган доби парламентарно мнозинство со 323 пратеници, вклучително и пет пратеници на YRP од вкупно 600 пратеници.
Губитничка карта
Од друга страна, конзервативните и националистите сојузници на Киличдароглу имаа слаб успех и на претседателските и на парламентарните избори на 14 мај.
Додека Киличдароглу додаде уште три партнери на опозицискиот блок доби 35,02 отсто од гласовите, што одговара на едвај еден процент зголемување во споредба со изборите во 2018 година. Опозицијата очекуваше да добие парламентарно мнозинство, но доби само 212 пратеници.
Додека ЏХП доби четвртина од вкупните гласови, што е разочарувачки резултат за главната опозиција, националистичката партија на Киличдароглу, ИЈИ партијата, исто така не ги зголеми своите гласови, останувајќи под 10 отсто со 43 пратеници.
Партијата на Зелената левица, со помош на која терористичката организација ПКК, е поврзана со ХДП, доби 8,82 отсто од гласовите. Ова покажа пад на базата на поддршка на ХДП, која доби 11,7 отсто гласови на претходните избори. ХДП ја поддржува претседателската кандидатура на Киличдароглу.
