На 7 октомври 2023 година, Др. Хе Јин предаваше курс за далечинско набљудување на студентите на Државниот универзитет во Кент кога дозна за вооружениот упад на Хамас во Израел. Тој веднаш ја префрли својата лабораториска вежба од мапирање на шумски пожари во Соединетите држави на гледање на изгорените области во Израел. Но кога израелската војска ја започна својата целосна копнена инвазија на 27 октомври, вниманието на Јин се префрли на Газа.
Во изјава за ТРТ Ворлд, тој рече дека е згрозен од она што го открил. До крајот на октомври, приближно седум проценти од обработливото земјиште во Газа веројатно беа оштетени. Во март оваа бројка се искачи на неверојатни 48 отсто, или речиси половина од покривката со дрвја во Газа. Сега, врз основа на неговата последна проценка од јули, Јин рече дека над 60 отсто од земјоделските полиња во Газа се оштетени или уништени, вклучително и оранжерии и дрвни култури како јагоди и маслинки.
„Не верувам дека сум сретнал нешто слично претходно во конфликтните зони. Ме потсети на настани за кои читав од Втората светска војна“.
Според некои екологисти, таквото уништување треба да биде казниво со меѓународното право. Затоа некои активисти го туркаат највисокиот суд на Обединетите нации да ги смета дејствијата на Израел против земјоделскиот сектор во Газа како воено злосторство.
Невидена војна
Во 2011 година, Јин ги разгледа последиците од вооружениот конфликт во Сирија врз земјоделското земјиште, користејќи 30- метарски снимки од Ландсат. За Газа, тој користеше снимки од 3 метри на Планетскоп, бидејќи големината на полето е помала.
Тој смета дека размерите на уништувањето во Газа се „многу потешки“.
„Природата на штетата е исто така различна. Додека некои области во Сирија беа директно погодени од војување, голем дел од штетите произлегоа од индиректни фактори како недостатокот на електрична енергија, семиња, ѓубрива и вода, што доведе до напуштање на земјиштето. Во Газа најголемиот дел од штетите се директни, предизвикани од борби, бомбардирања и булдожери“.
Наодите на Јин кореспондираат со податоците обезбедени од УНОСАТ, сателитски центар на Обединетите нации. Во својот последен извештај, УНОСАТ процени дека приближно 68 отсто од земјоделските површини во Газа доживеале „значителен пад“ поради „разбивање, активност на тешки возила, бомбардирање, гранатирање и други динамики поврзани со конфликти“.
Дополнително, има голема штета на земјоделската инфраструктура, вклучувајќи патишта, извори на енергија, бунари и мрежи за наводнување.
Израелската војска негира дека цели на земјоделски површини. Но сателитски снимки од независни истражувачи и сведоштва од земјата велат поинаку.
Несигурност во исхраната
Широкото уништување на земјоделското земјиште во Газа сериозно влијаеше на пристапот на населението до храна. Зеленчукот и другите прехранбени производи од локално потекло едноставно веќе не се достапни, рече Махмуд Алсака, шеф на програмата за безбедност на храна и егзистенција во Оксфам Газа Респонс.
Зборувајќи за ТРТ Ворлд, Алсака рече: „Ние им помагавме на земјоделците и одгледувачите да го подобрат квалитетот на нивните производи, а истовремено промовиравме иновативни идеи за справување со предизвиците со климатските промени преку нови практики и технологии. За жал, сега едноставно се бориме за преживување и заштита на тоа што остана“.
По потекло од градот Газа, Алсака беше раселен двапати. Минатиот месец тој го посети северниот дел на Газа, каде што се сретна со некои негови колеги, заедно со други раселени лица. „Изнемоштеноста и уморот беа очигледни на нивните лица. Јасно беше колку килограми изгубиле“, додаде тој.
Според ОН, приближно 96 отсто од населението на Газа се соочува со високи нивоа на акутна несигурност во храната, додека 22 отсто од населението (или 495.000 луѓе) се соочуваат со катастрофални нивоа на акутна несигурност во храната.
Уништувањето на животната средина ѝ наштети на економијата.
Во 2021 година, земјоделството сочинуваше повеќе од 10,5 отсто од БДП на Газа и претставуваше две третини од нејзиниот БДП што може да се тргува (УНЕП 2024). Тоа беше, исто така, главниот извозен извор на регионот, кој сочинува над 45 проценти од вкупниот извоз (ПЦБС 2023). Во 2022 година, земјоделскиот сектор во Газа беше проценет на приближно 575 милиони американски долари, при што 54 отсто од тоа му се припишува на растителното производство.
„Речиси сите земјоделски области во северниот дел на Газа се опустошени“, рече Алсака. „Познатите полиња со јагоди на Беит Лахија се избришани; стотици дуни маслинови дрвја се уништени. Ова не е само напад на нашата земја, туку и напад на нашиот палестински идентитет и маслиновото наследство“.
Од октомври, лондонскиот истражувачки тим на Форензичка Архитектура го документира систематското уништување на обработливо земјиште и овошни насади во сопственост на фармери во Газа. Тоа го вклучува и на сега раселениот земјоделец по име Абу Суфије и неговите соседи во Источна Џабалија, која гледа на милитаризираната израелска тампон зона.
Тимот разви рамка на документација која вклучува сведоштва на терен, заедно со далечинско набљудување, интелигенција со отворен код, 3Д моделирање и картографска регресија. Ова е процес на преклопување на историски податоци како што се мапи и фотографии на современи слики за следење на промените.
„Палестина отсекогаш била важна за нашата работа“, рече Саманех Моафи, помошник-директор за истражување во Форензичка архитектура.
Зборувајќи за ТРТ Ворлд, таа додаде дека тимот се вклучил во Газа во 2018 година, откако фармерите побарале од нив да ја истражат употребата на хербициди од страна на Израел долж источната граница.
„Оваа практика уништи цели делови од обработливо земјиште. Ги убиваше посевите и обработливото земјиште на стотици метри длабоко во палестинската територија, што резултираше со губење на средствата за живот за земјоделците од Газа“, рече таа.
Минатата година истите земјоделци ја прашаа Форензичка Архитектура за земјиштето од кое сега се раселени. „Тие слушнаа дека нивните фарми биле уништени од израелската војска и бидејќи не можеа да се вратат и сами да го видат тоа, нè прашаа што најдовме на сателитските снимки“.
Помеѓу ноември 2023 и јуни 2024 година, тимот откри дека поголемиот дел од палестинското обработливо земјиште на 1 км од источниот периметар на Газа е исчистено - вклучувајќи ги омилените насади со маслинки, калинки и цитруси на Абу Суфије. На нивното место се поплочуваше нов израелски воен коридор: „т.н. Коридор Нецарим“.
Случај за екоцид пред меѓународни судови
Во моментов, Израел се соочува со обвиненија за геноцид пред највисокиот суд на ОН, Меѓународниот суд на правдата.
Една димензија на ова е масовното уништување на животната средина, за кое еколозите велат дека треба да се гони како меѓународно кривично дело.
Од 1970-те, активистите се залагаат „екоцидот“ да се дефинира според меѓународното право како „прчинета голема штета, уништување или губење на екосистем(ите) на дадена територија, без разлика дали е од човечка активност или од други причини, до степен до кој мирното уживање на жителите на таа територија било или ќе биде сериозно намалено“.
Експертите за животна средина велат дека срамнувањето со земја е слично на бришење на историјата на луѓето кои живееле на неа, доказите за нивното постоење. Ова може да биде начин како злосторството на екоцид да се поврзе со геноцидот врз палестинскиот народ.
Според Моафи, акциите на Израел во Газа се „намерен чин на екоцид и критична димензија на израелската геноцидна кампања“.
Истрагата на нејзиниот тим беше наведена како доказ од страна на јужноафриканскиот тим во случајот против Израел во МСП.
„Насилството врз животната средина може да биде бавно и ублажено, но често е вплеткано во колонијално, корпоративно и воено насилство. Оваа раскрсница го дефинира нашиот пристап кон истрагите за уништување на животната средина“, рече Моафи.
