Милиони Американци почнуваат да гласаат со отворањето на избирачките места низ Соединетите Американски Држави (САД), каде следува жестока трка меѓу кандидатката од редот на демократите, Камала Харис, и кандидатот на републиканците, Доналд Трамп.
Првите избирачки места почнаа да се отвораат во 5 часот наутро по источно време во одредени делови на Вермонт, а првиот голем бран на отворање се случи во 6 часот наутро со отворањето на избирачките места во Конектикат, Њу Џерси, Њујорк и Вирџинија, како и делови од Кентаки и Мејн.
Северна Каролина, Охајо и Западна Вирџинија се отворени во 6:30 часот по источно време.
Избирачките места се отвораат на различни места низ САД како што изминува денот со оглед на временската разлика, а најпоследно, се отвораат гласачките места на Хаваите, напладне по источно време. Затворањето ќе започне во некои држави во 19 часот по источно време (0000 GMT среда), а избирачките места во Алјаска остануваат најдолго отворени, до 1:00 часот по источно време.
На секој што е на ред во моментот на официјалното затворање на гласачките места ќе му биде дозволено да гласа, што значи дека местата најверојатно ќе останат отворени и по нивното време за официјално затворање сѐ додека има гласачи кои чекаат во редица.
Речиси 83 милиони луѓе ги дадоа своите гласови на раното гласање во овогодинешниот изборен циклус преку пошта или лично, според податоците од Изборната лабораторија на Универзитетот во Флорида. Тоа е далеку помалку од над 101 милион што го направија тоа во 2020 година, кога САД беа во состојба на пандемијата на КОВИД-19.
Од понеделникот, Трамп и Харис се наоѓаат во виртуелна мртва трка на национално ниво, при што Харис е со само +0,1 % предност со 48,7 %, а Трамп има 48,6 %, според анкетата составена од веб-страницата „RealClearPolitics“.
-„Свинг“ државите најверојатно ќе бидат одлучувачки за трката -
Но, наместо националната поддршка, трката сигурно ќе се сведе на седум клучни држави на „бојното поле“ - Аризона, Џорџија, Мичиген, Невада, Пенсилванија, Северна Каролина и Висконсин, каде што номинираните кандидати се во тесна разлика.
Водството на Трамп е најголемо во Аризона, каде што е во водство со 2,8 %, потоа Џорџија (+1,3 %), Северна Каролина (+1,2 %), Невада (+0,6 %) и Пенсилванија (+0,4 %). Харис продолжува да води во Мичиген (+0,5 %) и Висконсин (+0,4 %).
Анкетите имаат маргини на грешка од околу 3-5 %.
И двајцата кандидати ја поминаа последната недела пред изборната кампања напорно, при што Харис ја посети Пенсилванија на серија митинзи во повеќе градови во понеделникот, а Трамп го помина денот таму пред доцниот ноќен митинг во Гранд Рапидс, Мичиген.
Многу е мала веројатноста дека големите медиумски организации ќе прогласат победник доцна вечерва, како што беше нормата до 2020 година, поради блискоста на резултатите во државите на најголемата битка.
Државите на најголема битка се клучните затоа што за разлика од повеќето модерни демократии, САД директно не ги избираат своите претседатели. Наместо тоа, процесот се одвива преку Електорскиот колеџ, каде што 538 претставници го даваат својот глас во согласност со резултатите во нивните сојузни држави.
Секој кандидат треба да обезбеди 270 гласа на Електорскиот колеџ за да се избори за победа. Електорите се распределуваат по државите врз основа на нивното население, а повеќето држави му ги даваат сите свои електори на кандидатот што ќе победи во државата на општото гласање.
Меѓутоа, во Небраска и Мејн не се следи моделот „победникот зема сѐ“ и наместо тоа тие ги распределуваат своите гласови пропорционално.
- Контролата врз Конгресот -
Подолу на гласачкото ливче, гласачите ќе го одредат составот на следниот американски Конгрес.
Во Сенатот за избор се 34 места. Сенаторите се избираат за шестгодишен мандат, а една третина од нив се избираат на секои две години.
Републиканците се малку понаклонети кон добивање контрола во Сенатот според бројките, но кој и да излезе како победник ќе биде оставен да се движи со несигурно мнозинство. Во Сенатот со 100 места, поради процедуралните правила, на партиите често им требаат 60 наместо само 50 гласа за да усвојат легислативи.
Се избираат и сите 435 места во Претставничкиот дом, а како и во Сенатот, повеќето прогнози даваат речиси рамномерно поделен состав. Само неколку десетици ќе одредат дали републиканците или демократите ќе го контролираат Претставничкиот дом.
