Набргу откако Хамас го нападна јужниот дел на Израел на 7. октомври и Тел Авив одговори со неселективно воздушно бомбардирање на Газа, речиси секој аналитичар и медиум беа фиксираин за тоа како Иран ќе одговори на кризата.
Иран долго време ги финансира и вооружува вооружените групи на Блискиот Исток, вклучувајќи ги Хутите во Јемен и Хезболах во Либан.
Американските власти, исто така, го обвинуваат Техеран дека финансиски го поддржува Хамас, кој управува со Газа од 2007 година.
И покрај тоа што администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден изјави дека не видел никакви разузнавачки информации што директно го поврзуваат Иран со последниот напад на Хамас, неодамнешната одлука да му се даде на Иран пристап до милијарди долари во задржани средства предизвика чудење.
На 14 ноември, САД издадоа 120-дневно изземање, период во кој Ирак може да му плати на соседен Иран за купената електрична енергија. Станува збор за исплата од околу 10 милијарди долари, за кои американските власти инсистираат дека Иран може да ги користи само за купување хуманитарни стоки, како што се лекови.
„Мислам дека Белата куќа се обидува да му сигнализира на Иран дека сè уште има места каде што можат да работат заедно. Дека сè уште има функционални односи меѓу нив“, вели Рајан Бол, висок аналитичар за Блискиот Исток и Северна Африка во мрежата РАНЕ, глобална компанија за информирање за ризици.
„И покрај оваа потенцијална регионална ескалација предизвикана од војната во Газа“, изјави тој за ТРТ Ворлд.
Израел во текот на изминатите неколку недели го засили својот воен напад врз палестинската енклава, при што загинаа повеќе од 11.000 луѓе.
Во исто време, милициите поддржани од Иран во Ирак и Сирија ги засилија нападите врз американските војници стационирани таму - иако никој од нив не е сериозно повреден.
Администрацијата на Бајден се соочи со непосреден притисок од републиканците и антииранските аналитичари поради веста за ослободување на средствата.
„Претседателот Бајден заслужува голема заслуга за поддршката на кампањата на Израел за уништување на Хамас. Претседателот Бајден заслужува силна осуда за зелено светло за финансирањето на Исламската Република Иран, главниот финансиер и снабдувач на оружје за ужасните напади на Израел на 7 октомври“, изјави Марк Дубовиц, извршен директор на произраелската тинк-тенк Фондација за одбрана на демократиите.
„Неверојатно е дека тој ќе стави на располагање 10 милијарди долари за режим кој ќе се сврти и ќе ги искористи овие пари за да води војна против Америка и Израел“.
САД воведоа задушувачки финансиски санкции, особено насочени кон извозот на енергија на Иран, што им отежнува на банките да внесуваат пари на сметките на Техеран.
Ирак доби идентично изземање во јули за да ги расчисти таксите од 10 милијарди долари што му ги должи на Иран според налогот за набавка на електрична енергија.
Не е јасно колку од тие пари Иран успеал да повлече.
Парите би требало да бидат депонирани на ирански сметки во ирачките и оманските банки, а плаќањата ќе се обработуваат во евра.
Ирак увезува гас и електрична енергија од Иран за да задоволи 40 отсто од потребите за електрична енергија.
Обезбедување на непрекинато снабдување со електрична енергија за време на претоплите ирачки лета станува голема главоболка за политичарите кои треба да се справат со уличните протести.
Иран периодично го намалуваше извозот на гас, кој Ирак го користи за управување со електрани, за да изврши притисок врз Багдад да ги расчисти заостанатите плаќања.
„Навистина нема работа за САД, дури и под претседателот Доналд Трамп за ирачкиот сектор за електрична енергија“, вели Бол.
„Ирачаните треба да ја имаат таа врска со Иранците за да ги запалат светлата и тоа е императив за Американците да обезбедат дека Ирак има одредено ниво на електрична енергија“.
Одлуката на Вашингтон за ирачките плаќања дојде неколку недели откако американските официјални лица изјавија дека го блокираат пристапот на Иран до 6 милијарди долари кои се чуваат во катарска банка. Тие пари се исплатата што Јужна Кореја треба да ја плати за купување на иранска нафта.
Бидејќи ниту една од јужнокорејските банки не сакаше директно да работи со Иран, парите беа префрлени во Катар според аранжман одобрен од САД, што беше договорено од сите страни, во замена за пет американски државјани кои беа ослободени од притворот на Иран во септември.
САД му одбија пристап на Иран до тие средства на 12. октомври неколку дена по нападот на Хамас.
Како што се зголемија протестите во регионот како одговор на израелските бомбардирања во кои беа убиени илјадници цивили, вклучително и над 4.700 деца, САД го зголемија своето воено присуство, кое вклучува распоредување на два носачи на авиони на Блискиот Исток за да одвратат каква било одмазда против Израел.
Но Бол вели дека присуството на американски војници во регионот главно било со цел „застрашување“.
„Значи, идејата зад испраќањето на тие дополнителни војници е да се убедат Хезболах и Иран дека стратешките ескалации против Израел имаат превисока цена и дека нападите против американските трупи ќе имаат веродостоен одговор“, вели тој.
Бол, исто така, го потенцира бројот на американските трупи во регионот околу 45.000-50.000 во споредба со 650.000 воен персонал кога ја започна инвазијата на Ирак во 2003 година.
„Военото присуство го намалува потенцијалот дека Иран, особено под влијание на тврдокорните, би можел погрешно да пресмета и да одлучи да изврши напад“.
