Нискокалорични или бескалорични засладувачи се користат како замена за шеќер за засладување на храната и пијалаците. Може да се најдат во производи вклучувајќи десерти и готови оброци, колачи, пијалаци, гуми за џвакање и паста за заби.
Многу луѓе исто така додаваат такви засладувачи во сопствената храна и пијалаци како алтернатива на шеќерот. Но, новите упатства од Светската здравствена организација (СЗО) ги охрабруваат луѓето да не користат засладувачи без шеќер (NSS) како алатка за управување со тежината.
Консумирањето на слободни шеќери е поврзано со зголемување на бројот на луѓе со прекумерна тежина, како и со зголемување на бројот на случаи на дијабетес тип 2, кардиоваскуларни болести, рак и расипување на забите. Со фокусот на намалувањето на вленување шеќери, СЗО порача дека е „зголемен интересот за засладувачи без шеќер како можна алтернатива“.
Поради способноста на вештачките и природните засладувачи да обезбедат сладок вкус без калории, некои тврдат дека тие можат да помогнат да се спречи прекумерна тежина или дебелина. Но, други сугерираат дека тие би можеле да го зголемат ризикот. Како резултат на тоа, СЗО презеде ревизија на студиите кои ги испитуваа ефектите на таквите засладувачи.
Севкупно експертите на СЗО ги испитаа податоците од 283 студии спроведени на возрасни, децата, трудниците или мешовитата популација.
Резултатите сугерираат дека „употребната на засладувачи без шеќер не носи никаква долгорочна корист во намалувањето на телесните масти кај возрасните или децата“.
Несакани ефекти
Авторите на студијата рекоа дека краткорочната употреба на засладувачи без шеќер може да доведе до помало губење на тежината „кога нивниот внес е поврзан со намалување на вкупниот внес на енергија“.
СЗО, исто така, рече дека може да има „негативни ефекти“ поврзани со долготрајната употреба, како што се зголемен ризик од дијабетес тип два, кардиоваскуларни болести и смрт.
Но, авторите додаваат дека се потребни понатамошни истражувања.
„Замената на слободните шеќери со засладувачи без шеќер не помага во долгорочната контрола на тежината“, изјави Франческо Бранка, директор за исхрана и безбедност на храната на СЗО.
Луѓето треба да размислат за други начини да го намалат внесот на слободни шеќери, како што се јадење храна со природни шеќери, како што се овошје или незасладена храна и пијалаци.
Засладувачите без шеќер не се суштински нутриционистички фактори и немаат хранлива вредност. Луѓето треба целосно да го намалат шеќерот во исхраната, почнувајќи од рана возраст, за да го подобрат своето здравје.
Ново условно упатство
Како резултат на студијата, СЗО објави ново условно упатство кое препорачува засладувачите без шеќер да не се користат за контрола на телесната тежина или за намалување на ризикот од незаразни болести. Препораката се однесува на сите лица освен на оние со веќе постоечки дијабетес.
Тоа се однесува и на производи за лична нега и хигиена кои содржат засладувачи без шеќер, како што се паста за заби, креми за кожа и лекови.
„Генерално, овој извештај нагласува дека универзалната замена на шеќерот со други засладувачи не е нужно идеална, бидејќи само таа веројатно нема да го подобри квалитетот на исхраната и да доведе до долготрајна промена во потребната контрола на тежината“, рече д-р Дуан Мелор, регистриран диететичар и предавач на Медицинскиот факултет Астон.
Најверојатно е најдобро да се откажете од шеќерот за да избегнете други засладувачи, одговорот е да се обидете да го намалите внесот на шеќер. За некои, ова може да вклучи употреба на мали количини на засладувачи во храната и пијалаците како начин да се намали вкупниот внес на шеќер. Засладувачите сè уште можат да имаат место како преодна или отскочна штица за да им помогнат на луѓето да го намалат внесот на шеќер.
„Ова ново упатство се заснова на темелна проценка на најновата научна литература и нагласува дека употребата на вештачки засладувачи не е добра стратегија за постигнување на слабеење“, рече д-р Иан Џонсон, нутриционист и соработник во Институтот Квадрам во Норфолк.
Алтернатива
Меѓутоа, тоа не би требало да се толкува како показател дека внесот на шеќери нема значење за контрола на тежина.
Подобра алтернатива за употребата на вештачки засладувачи е да се намали потрошувачката на производи кои содржат слободни шеќери, како што се пијалаците засладени со шеќер, и да се користат сурови или лесно обработени овошја како извор на сладост, а можеби и долгорочно да се обиде да намалете ја целокупната желба за слатки.
Портпаролот на Меѓународната асоцијација на засладувачи рече: Нискокалоричните/безкалорични засладувачи се едни од најтемелно истражените состојки во светот и продолжуваат да бидат корисна алатка во борбата против дебелината, дијабетесот и забните заболувања. Тие им нудат на потрошувачите алтернатива за намалување на внесот на шеќер и калории со слаткиот вкус што го знаат и очекуваат.
„Постои огромно количество научна литература што ја поддржува користа од нискокалорични/безкалорични засладувачи за управување со тежината, вклучувајќи го и систематскиот преглед нарачан од СЗО.“
Меѓународната асоцијација на засладувачи верува дека е лоша услуга да не се препознаат придобивките за јавното здравје од нискокалорични/безкалорични засладувачи и е разочарана што заклучоците на СЗО во голема мера се засноваат на докази со ниска сигурност од набљудувачките студии, за кои постои висока ризик од обратна каузалност.
