Иако на глобално ниво постои борба да се намали употребата на тутунските производи кои му штетат на човековото здравје, новите формати на тутун кои се дистрибуираат на пазарот, продолжуваат да го загрозуваат јавното здравје.
Компаниите кои генерираат милијарди долари приход од продажбата на тутун, ги влечат во смрт повеќе од половина од нивните корисници. Секоја година повеќе од 8 милиони луѓе умираат од директни или индиректни причини поврзани со пушењето.
Над 1 милијарда пушачи
Процентот на возрасни лица кои консумираат тутунски производи во светот се намали од 22,7 проценти во 2007 година на 19,6 проценти во 2019 година. Сепак, поради постојаното зголемување на човечката популација во светот, бројот на пушачи и денес е многу висок.
Стапката на корисници на тутунски производи во светот се зголеми на 22,3 отсто во 2020 година.
Од вкупно 1,13 милијарди пушачи, 80 отсто се граѓани од земјите со низок и среден приход.
Глобална борба против тутунските производи
Рамковната конвенција за контрола на тутунот, потпишана во 2003 година под покровителство на Светската здравствена организација (СЗО), беше ефикасна во одредувањето на правецот на глобалната борба против тутунските производи, кои станаа сè посериозна закана за здравјето на луѓето.
Конвенцијата одобрена од 182 земји, има за цел да ја намали употребата на тутунски производи, првенствено на цигарите во светот.
Исто така, со даноците што се применуваат на тутунските производи, се има за цел зголемените цени да ја намалат продажбата, а со тоа и потрошувачката на тутунски производи.
Се наведува дека зголемувањето на цените на овие производи за 10 отсто ја намалува потрошувачката на тутун до 4 % во земјите со високи приходи и 5 % во земјите со низок и среден приход.
СЗО сака да ги зголеми даноците
Даноците на тутунските производи се сметаат за најефикасниот и најмалку претпочитаниот метод за намалување на употребата на тутун и трошоците за здравствена заштита. Сепак, пушачите се одвраќаат поради овие даноци кои предизвикуваат зголемување на цените на тутунот доволно над растот на приходот во соодветната земја.
Цените на цигарите зголемени поради даноците, најмногу го намалуваат пушењето кај младите пушачи и кај возрасните со ниски приходи.
„Тобакономикс“ (The Tobacconomics) објави „Даночна картичка за цигарите“, за влијанието на даночните стапки врз намалувањето на пушењето, според која, со оценка 4,63 од 5, Еквадор и Нов Зеланд се земји во кои најуспешно се спроведуваат наведените политики. По нив следуваат Велика Британија со 4,38 поени и Канада со 4,25 поени.
Во анализата во која се оценети 160 земји, само 75 од нив имаат резултат над 2,5.
Најмногу ги „заведуваат“ младите
Тутунските компании, кои секоја година остваруваат приходи од милијарди долари, за да можат долгорочно да ја задржат својата позиција на пазарот поради преземените мерки и зголемувањето на глобалната свест, почнаа да лансираат различни форми на тутун, кои од почетокот на 2000 година ги нарекуваат „производи од новата генерација“.
Покрај електронските цигари, кои се сметаат за алтернатива на тутунските производи, загреаните производи од тутун (HTP) се меѓу производите од „новата генерација“, чија употреба најмногу се зголеми во последните години. Овие производи преку интернет и платформите на социјалните медиуми првенствено ги таргетираат младите луѓе со своите реклами и ароматизирани вкусови.
Загреаните производи од тутун од страна на меѓународните тутунски компании се нудат како „меѓу решение“ за луѓето кои сакаат да ја избегнат штетноста од пушењето, но не можат да се ослободат од оваа зависност. Покрај тоа, компаниите тврдат дека овие производи се помалку штетни за здравјето на луѓето.
Сепак, СЗО смета дека новите форми на тутун не се помалку штетни од традиционалните цигари, бидејќи тие по природа се токсични и содржат канцерогени материи.
Продолжуваат научните студии за долгорочните ефекти врз здравјето на луѓето од употребата на е-цигарите кои сè уште немаат многу долга историја и на загреаните производи од тутун.
Речиси сите тутунски компании се меѓу производителите на загреаните производи од тутун. Според годишниот извештај на една компанија за 2020 година, 12,7 милиони пушачи се откажале од пушењето и почнале да го користат нејзиниот производ.
