Претстојните локални избори во Туркије го носат клучниот град Истанбул во преден план, како и тоа што значи тој за неговите граѓани.
Жителите на историскиот град внимателно ќе ги разгледаат неговите уникатни потреби кои се поврзани со нивните кога ќе излезат на гласање на 31 март.
Со текот на годините, градот беше сведок на многу трансформации. Клучните прашања за кои размислуваат гласачите се ризикот од земјотрес, економијата и политиките за урбано управување, вклучително и сообраќајниот метеж, пренаселеноста и загадувањето на воздухот и бучавата.
Со безбројните предизвици на градот доаѓаат и многу ветувања од кандидатите кои се борат за Истанбул.
Мурат Курум за првпат е кандидат на владејачката Партија на правдата и развојот (АК).
Неговата платформа се состои од имплементација на проекти за изградба на простори за живеење за бездомните животни, културна академија за градот, како и решавање на проблемите поврзани со паркинзи и такси, урбана трансформација и подготвеноста за земјотреси и реновирање на пејзажите на историските локалитети на Истанбул како Фатих, Султанахмет и Сулејманија.
Неговиот конкурент од главната опозициска Републиканска народна партија (ЦХП), е актуелниот градоначалник на Истанбул, Екрем Имамоглу.
Имамоглу води кампања за обезбедување втор мандат со ветувања за програми за социјална поддршка за семејствата, проекти кои вклучуваат забавни паркови за деца и зелени површини, реставрација на историските градини и борба против климатската криза.
Сепак, неговата кандидатура остана во сенка на неговиот прв мандат, бидејќи некои од ветувањата што ги даде за време на претходните избори остануваат неисполнети.
Со презентирани две различни визии за Истанбул, истанбулци го споделуваат она што им е важно при изборот на нивниот нов градоначалник.
Урбана трансформација заедно со подготвеност за земјотрес
Сејма, која има 24 години и е видео монтажер, смета дека проектите за урбана трансформација би имале значително влијание на нејзиниот избор бидејќи тие исто така ќе бидат клучни за подготвеноста за земјотреси.
Но таа вели дека тие проекти треба да ги спречат населбите да ја изгубат својата суштина, за што е потребно одмерено и педантно планирање.
Ова треба да биде придружено со идентификација на оштетувањата на зградите за да се подготват за можен земјотрес.
Урбаната трансформација е јавен потфат насочен кон минимизирање на потенцијалните ризици поврзани со земјотреси.
Со определување на нивоата на ризик на постојните згради и отстранување на ризичната почва и конструкции од употреба и нивна замена со основни елементи погодни за почвата, се настојува да се спречи потенцијална штета на градот.
Додека подготвеноста за земјотреси и урбанистичкото планирање се некои од нејзините главни грижи, Сејма верува дека пренаселеноста е најитниот предизвик за Истанбул.
Затоа Сејма смета дека урбаната трансформација треба да оди рака под рака со политиката за намалување на населението, што би довело до пошироки и попространи населби и центри за рекреација.
Таа живее во Истанбул веќе шест години и вели дека понекогаш размислува да мигрира поради ризикот од земјотрес и покрај тоа што го сака градот.
Сејма се грижи дека градот ќе биде уништен во голема мера од можен земјотрес, дури и ако преживее.
На општинските избори не треба да се пристапува идеолошки
Родена и израсната во Истанбул, 31-годишната Мерием, уредничка на списание, го изразува својот однос кон градот, велејќи: „Истанбул е мојот дом“.
Таа ги критикува луѓето кои идеолошки пристапуваат кон локалните избори наместо да се фокусираат на решенија за тековните проблеми во градот.
Тука спаѓаат подготвеноста за земјотреси, сообраќајниот метеж и прекумерната популација, според неа, иако таа вели дека приоритет треба да имаат политиките за земјотреси.
Таа смета дека ефикасното урбанистичко планирање може да ги реши овие прашања, но и да го направи градот побезбеден и подреден.
На крајот, таа очекува да се исполнат ветувањата за истанбулските проекти.
„Истанбул е градот во кој ќе го поминам остатокот од мојот живот“
Четин, 50-годишен издавач, тврди дека урбаната трансформација може да го направи Истанбул попогоден за живеење ако го спаси градот од нередовно планирање и го направи повеќе зелен со повеќе игралишта и паркинг места.
Поминувајќи повеќе од половина од својот живот во овој град, тој вели: „Истанбул е градот во кој се родени и израснати моите деца, иако јас не бев тука роден. Тоа е град во кој веројатно ќе го поминам остатокот од мојот живот и можам да го наречам мојот дом“.
Тој, исто така, ја аргументира итноста на подготвеноста за земјотреси.
За да се минимизира штетата што може да ја предизвика земјотресот, тој укажува на неопходноста од јавна едукација и зголемување на бројот на засолништа во заедницата.
Сепак, неговите најважни барања се подостапен јавен превоз со проширени мрежи на железнички системи и метро линии за да се направи достапен секој дел од градот.
Според него, тоа би одекнало кај пошироката јавност, заедно со решавање на станбениот проблем преку создавање прифатливи цени за становите.
„Локалните избори не треба да се мешаат со општите избори“
Румејса, кој има 27 години, истакнува дека луѓето во Туркије генерално ги мешаат локалните избори со општите избори.
„Нема смисла кога луѓето велат дека ќе гласаат или нема да гласаат за кандидат за општина поради некои од политиките на нивната партија на национално ниво“, вели таа.
Бидејќи локалните избори ќе го одредат секојдневниот живот, таа вели дека луѓето треба да гласаат за кандидатите, а не за партиите.
На нејзината одлука најмногу влијае тоа што предлагаат кандидатите за пренаселеноста во Истанбул, со која секојдневно се борат сите во градот и која носи големи ризици, особено во случај на земјотрес.
Таа ќе гласа за кандидат со солиден план да го подготви Истанбул за голем земјотрес, бидејќи тоа стана главна грижа по земјотресите во земјата на 6 февруари лани.
Според неа, подготвеноста за земјотреси треба да вклучува обука за прва помош за секој сегмент од општеството организирана од мухтари во секое маало, соодветен број контејнери во секое соседство со храна и медицински материјали, како и брз преглед и заштита од земјотрес на сегашните згради.
Како жител на Истанбул веќе 14 години, таа го смета градот исклучително шармантен и покрај тоа што е заморен за неа.
„Она што го направија претходно ќе биде одлучувачко“
Ибрахим, кој е 52-годишен земјоделски инженер, верува дека ако силни општини кои работат во соработка со моќна влада се ангажираат во подготовката за земјотреси, може да се добие дефинитивно решение.
Според него, политичкото единство е клучно за да се завршат работите.
Тој наведува неколку успешни примери на урбано управување во однос на подготвеноста за земјотреси во Ускудар и Есенлер, области предводени од градоначалниците на АК партијата.
„Урбаната трансформација треба да биде приоритет, не само за да се намали ризикот од земјотрес, туку и да се подобри секојдневниот живот на луѓето“, вели Ибрахим.
Тоа, се надева дека ќе донесе нова еколошка парадигма за градот, можеби и проширување на зелените површини.
Покрај тоа, тој го посочува и проблемот со кучињата скитници кои талкаат низ градот, поттикнувајќи страв кај родителите.
„Кој навистина може да ги спроведе ваквите проекти - кога ќе погледнеме што направиле претходно - станува очигледно“, вели тој, додека ги разгледува политичките позиции што ќе го одредат неговиот глас на 31 март.
Живеејќи во Истанбул околу 35 години, тој вели дека овој град е негова татковина и не е како другите градови, ниту во Туркије, ниту во светот.
И покрај неговата поврзаност со градот, тој сака Истанбул поприменлив за живеење, со соодветни дигитализирани транспортни системи и прописи поврзани со еколошки прашања.
Урбаните простори го обликуваат идентитетот на нејзините жители
Дениз, која има 25 години, својот глас ќе го базира на краткорочните и долгорочните визии на кандидатите за регулирање на урбаните простори за сите граѓани.
„Во управувањето со урбаните простори, студентите и младите треба да бидат застапени во процесот на одлучување“, наведува таа.
„Преку обезбедување на стимулации за луѓето да учествуваат и да се вклучат во решавањето на проблемите на градот, тие се чувствуваат претставени во овој простор“, додава таа.
Локалните избори за неа се важни во смисла дека секојдневието на граѓаните 5 години најмногу ќе зависи од тоа како градоначалникот ќе управува со овој урбан простор.
„Од транспорт до проучување на просторот, животите на луѓето се под влијание на создавањето простор“, вели таа, мислејќи на градското управување.
Имајќи витално значење во животите на луѓето, политиките поврзани со земјотресите ќе бидат најодлучни за неа без сомнение.
„Спроведувањето ефективни политики за подготвеност за земјотрес вклучува соработка помеѓу централната и локалната администрација“, вели Дениз.
Родена и израсната во Истанбул, таа вели дека градот ја потсетува на нејзиното детство, на целиот процес на образование, на нејзините најблиски, на социјалните и културните односи и што е најважно на нејзиниот идентитет.
„Тука го формирав и продолжувам да го развивам мојот идентитет. Така длабоко се чувствувам Истанбулчанка. Ги искусив скоро сите простори во Истанбул и најдов различни работи на различни простори. Ги знам триковите и развивам стратегии за различни места во Истанбул да живеам полесно и попрактично. Така, тоа го збогатува мојот поглед и перспектива со својата историја, разновидното население, неговата секогаш променлива социјална сфера, неговите можности“, вели таа.
На страна што значи градот за неа, за Туркије, тој е и најважен со својата инфраструктура, ресурси и можности што ги дава, дури и на глобално ниво, истакнува Дениз.
„Како што луѓето имаат право да живеат во градот, градот исто така има право да се одржува“.
