Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во среда треба да се обрати пред американскиот Конгрес, кој се очекува да привлече толпи демонстранти и да се соочи со бојкот од неколку демократски пратеници.
Најмалку 21 демократски пратеник, вклучувајќи ги сенаторите Берни Сандерс, Елизабет Ворен и Крис Ван Холен, како и претставниците Александрија Окасио-Кортез, Илхан Омар, Кори Буш и Рашида Тлаиб, најавија дека ќе го бојкотираат говорот.
Говорот на Нетанјаху на заедничката седница на Конгресот доаѓа како одговор на поканата што првично беше упатена од претседателот на Претставничкиот дом Мајк Џонсон.
Официјалното писмо со покана дојде на 31 мај, потпишано од Џонсон, лидерот на мнозинството во Сенатот Чак Шумер, лидерот на малцинството во Сенатот Мич Меконел и лидерот на малцинството во Претставничкиот дом Хаким Џефрис.
Обраќањето на Нетанјаху ќе го одбележи неговиот четврти говор пред законодавното тело, повеќе од кој било друг светски лидер, вклучувајќи го и поранешниот британски премиер Винстон Черчил, кој трипати се обрати во Конгресот.
„Не, Нетанјаху не треба да биде добредојден во Конгресот на САД. Напротив, неговата политика во Газа и на Западниот Брег и неговото одбивање да го поддржи решението за две држави треба да бидат остро осудени“, рече Сандерс во изјавата во која ја објави својата одлука за бојкотирање на говорот на израелскиот премиер.
„Како што изјавив минатиот месец, нема да присуствувам на неговото обраќање“, додаде тој.
Ван Холен рече дека е „голема грешка“ да се покани Нетанјаху да се обрати во Конгресот, додавајќи дека тој нема да присуствува на неговиот говор.
„Постапките и зборовите на премиерот Нетанјаху и неговата ултрадесничарска екстремистичка коалиција, и пред и по нападите на 7 октомври, ги ослабнаа врските меѓу САД и Израел“, рече тој во говорот во вторникот во Сенатот.
Истакнувајќи дека Нетанјаху е лидер на „најекстремната, десничарска владина коалиција во историјата на Израел“, тој рече дека тоа што САД го доведат токму сега испраќа „ужасна порака“ .
Минатата недела на произраелски настан во Милвоки, Висконсин, републиканскиот лидер во Претставничкиот дом Мајк Џонсон ги критикуваше демократските пратеници кои планираа да протестираат против обраќањето на Нетанјаху пред Конгресот.
„Има голем број демократи во Домот кои рекоа дека ќе го бојкотираат настанот, а потоа некои други ќе протестираат“, рече тој. „Ќе имаме дополнителни полицајци и ако некој се тргне од контрола ќе апсиме луѓе ако треба“.
Неколку демократи, вклучително и Сандерс, претходно го повикаа Бајден да ја запре неограничената воена помош за Израел. Во мај, администрацијата на Бајден ја запре испораката на оружје, вклучително и контроверзните бомби од 900 килограми, за кои претседателот рече дека убиле цивили во Газа.
Израел се соочи со меѓународна осуда поради неговата континуирана брутална офанзива врз Газа по нападот на палестинската група Хамас на 7 октомври 2023 година, во кој загинаа 1.200 луѓе, според израелските податоци.
Според здравствените власти во Газа, оттогаш се убиени повеќе од 39.000 Палестинци, главно жени и деца, а речиси 90.000 се повредени.
Дополнителна контроверзност е потегот на Меѓународниот кривичен суд (МКС) да бара налог за апсење против Нетанјаху поврзан со наводните воени злосторства извршени за време на неговиот мандат. Израелските медиуми објавија дека Нетанјаху одлучил да не застане во која било друга земја на пат кон Вашингтон за да го избегне ризикот од налог за апсење на МКС.
Преговори за прекин на огнот во Газа
Нетанјаху слета во Вашингтон во понеделник попладне, каде ќе има и неколку средби, вклучително и со претседателот Џо Бајден.
Тој ќе се сретне со Бајден во Белата куќа во четврток, а домаќин ќе му биде и поранешниот претседател и републикански претседателски кандидат Доналд Трамп во неговата резиденција на Флорида во петок.
Фокусот на средбата меѓу Бајден и Нетанјаху ќе биде прекин на огнот во Газа и договор за размена на заложници, според советникот за национална безбедност на Белата куќа, Џејк Саливан.
Американските власти неодамна изразија оптимизам за можен договор за прекин на огнот, при што Бајденво понеделникот рече дека „мислам дека сме на прагот“ да ја завршиме војната.
Потпретседателката Камала Харис, која ја извршува функцијата претседател на Сенатот, нема да претседава со говорот на Нетанјаху во Конгресот, наведувајќи го претходно закажаниот настан за претседателската кампања во Индијанаполис.
Харис, наводно, ќе одржи посебна билатерална средба со израелскиот премиер оваа недела во Белата куќа, иако тоа сè уште не е официјално потврдено.
Сенаторот од Охајо, Џеј-Ди Венс, кој е потпретседател на Трамп, исто така ќе го прескокне обраќањето на Нетанјаху поради настани поврзани со кампањата.
Контроверзниот говор на Нетанјаху во 2015 година
Претходното обраќање на Нетанјаху во Конгресот беше на 3 март 2015 година, за време на кој тој го критикуваше иранскиот нуклеарен договор за што преговараше администрацијата на Обама, велејќи дека е „толку лош“.
Во своето обраќање во 2015 година, Нетанјаху предупреди на иранскиот нуклеарен договор, тврдејќи дека тоа нема да го спречи Иран да развие нуклеарно оружје. Тој ги повика САД да го отфрлат договорот и да го задржат притисокот врз Иран.
Околу 58 членови на Конгресот го бојкотираа говорот на Нетанјаху во 2015 година.
Десетици илјади демонстранти се очекува да се соберат пред американскиот Капитол во среда пред говорот на Нетанјаху, организиран од антивоени и пропалестински групи, вклучувајќи ги Коалицијата ОДГОВОР, Народниот форум, Еврејскиот глас за мир, Код Пинк, Палестинската Американска Мрежата на заедницата и Советот за американско-исламски односи (ЦАИР).
Безбедноста околу Капитол ќе биде засилена поради очекуваните демонстрации.
„Секој член на Конгресот кој присуствува и аплаудира на говорот на геноцидниот, расистички воен злосторник Бенјамин Нетанјаху непоправливо ќе му наштети на нивниот углед и наследство“, се вели во соопштението на ЦАИР, повикувајќи на масовен протест поради посетата на Нетанјаху.
„Императив е нашите избрани функционери да застанат на вистинската страна на историјата и да го бојкотираат странскиот лидер кој покажа бесрамно непочитување на човековите права и бројните американски претседатели“, додаде ЦАИР.
