Перфекционизмот, мултитаскингот и преоптоварувањето со обврски станаа „новото нормално“ за луѓето кои се обидуваат да го следат брзото темпо на модерниот живот, а тоа повлекува многу опасности за нивната благосостојба, велат психолозите.
„Луѓето имаат низа улоги што треба да ги исполнат- од семејства до работа и социјален живот, а сето тоа понекогаш не може да им остави простор да дишат“, вели Ајше Гизем Назлиоглу, психолог во турската престолнина Анкара.
Ова носи сè повеќе одговорности, што го направи преоптоварувањето „новото нормално“ во светот денес, додаде таа.
Нејзиниот совет е да се задржи отворен ум кога овие обврски го надминуваат можното во однос на време, енергија и вештини.
Кога тоа ќе се случи, треба да го споделиме товарот со оние околу нас, рече таа.
„Мораме да се фокусираме на себе“, рече Назлиоглу по повод Националниот ден на релаксација, кој се одбележува секоја година на 15 август во САД за да се нагласи важноста на менталната грижа за себе.
„Можноста да го видиме аспектот од нас кои го храниме овој систем, да си го поставиме прашањето зошто имам проблеми да добијам или да барам поддршка, може да се смета за прва фаза на отплеткување на јазолот“.
Според оценката на Назлиоглу, потрагата по перфекционизам лежи во сржта на целиот проблем.
Во денешниот свет постои идеја „дека запирањето се смета за недостаток и дека е неопходно да се биде во постојана состојба на производство“, објасни таа.
„Сепак, сите студии докажуваат дека останувањето во моментот, вртењето на фокусот на нашето време и поминувањето квалитетно време со себе ја намалува анксиозноста и позитивно влијае на психолошката благосостојба“, рече таа.
Застанувањето и правењето чекор назад ни помага да видиме „што ни недостасува додека трчаме“, додаде таа.
„Поради оваа причина...можеби треба да се потсетиме дека не треба да научиме да бидеме најдобри, туку да го бркаме она што е најдобро за нас“, нагласи таа.
Човекот нема потенцијал да направи сè
Нурефсан Јилмаз, друг психолог, предупреди на негативните ефекти од преоптоварените животи, нагласувајќи ја потребата да се направи разлика помеѓу она што нашиот внатрешен глас ни кажува да го правиме и она што е остварливо.
Поплавата од одговорности може да доведе до „негативни психолошки симптоми како што се физички и ментален замор, исцрпеност и намалена толеранција“, рече таа.
„Заеднички именител на опсесивно-компулсивно растројство и анксиозни растројства е чувството на одговорност“, додаде таа.
Јилмаз ја истакна потребата да се искоренат „мислите кои прават личноста да се чувствува одговорна на ниво што ќе го измори“.
Тие треба да се „заменат со здрави структури за размислување и функционална одговорност“, предложи таа.
Најчесто чувството на вина постои затоа што луѓето веруваат дека самите се одговорни за се, вели таа.
„Според нашите фабрички стандардни поставки, човекот нема потенцијал да направи сè“, нагласи таа.
Реални граници
Навлегувајќи во ова прашање од потехничка перспектива, психологот Гонка Барут рече дека концептот на одговорност е суштински поврзан со семејната структура.
„Ако детето не научило како да црта реални граници, ако расте во претерано перфекционистичко семејство со преголеми очекувања, тогаш како возрасен ќе има тенденција да се саможртвува за другите или ќе има премногу високи стандарди, објасни таа.
Ова може негативно да влијае на нивната перцепција за одговорност, што значи дека таа личност може да отфрли каква било одговорност бидејќи ја гледа како нешто што ја ограничува нивната слобода во животот, додаде таа.
За чувството на вина што луѓето би можеле да го почувствуваат за да се одморат или да не прават нешто некое време, Барут рече: „Каква и да е активноста што ја правиме, треба да се трудиме да уживаме во неа максимално, да се трудиме да не се обвинуваме себеси и да се оставиме себе си на моментот“.