Низата кризи меѓу кои и онаа со пандемијата од Ковид-19 го вратија човековиот развој пет години на нивото од 2016 година и поттикнаа глобален бран на неизвесност, се вели во извештајот на Обединетите нации. Најголем дел од земјите забележале пад на човековиот развој, стои во анализата на Програмата за развој на ОН (УНДП).
„За првпат откако е создаден пред повеќе од 30 години, Индексот за човечки развој - мерка за очекуваниот животен век на земјите, нивоата на образование и животниот стандард - опаѓа две години по ред во 2020 и 2021 година“, се вели во извештајот.
„Тоа значи дека умираме порано, помалку сме образовани, нашите приходи се намалуваат“, рече шефот на УНДП, Ахим Штајнер.
Туркије рангирана во највисоката категорија на Индексот за човечки развој
Туркије трета година по ред е рангирана во највисоката категорија на Индексот за човековиот развој на ОН, се вели во новиот извештај што во четвртокот го објави Програмата за развој на ОН (УНДП).
„Туркије е рангирана на 48-то место меѓу 191 земја во овогодинешното издание на Индексот за човечки развој “, се вели во соопштението за печат на УНДП за извештајот за 2022 година, насловено „Несигурни времиња, нерешени животи: обликување на нашата иднина во светот кој се менува“.
„Ова ја става Туркије во категоријата „многу висок човечки развој“ - највисоката категорија во рангирањето - трета година по ред“, се додава во него.
Во соопштението, исто така, се истакнува дека, како што беше случајот со речиси сите други земји во светот, напредокот на Туркије во човечкиот развој е запрен во последниве години поради пандемијата и предизвикувачките глобални економски услови.
Овој извештај се објавува од 1990 година, а има за цел „да обезбеди поцелосна мерка за човековата благосостојба од онаа што ја даваат финансиски фокусираните индикатори како што е бруто домашниот производ (БДП). Индексот комбинира три клучни мерки за пресметување на неговите наоди: долг и здрав живот, пристап до знаење и пристоен животен стандард.
„Туркије покажа извонредно подобрување во текот на три децении: вредноста на Индексот на земјата се зголеми од 0,600 во 1990 година на 0,838 во 2021 година, што претставува зголемување од 39,7 отсто“, се додава.
Според соопштението, Туркије забележала напредок во сите три димензии на Индексот.
„Очекуваниот животен век се зголеми за 8,3 години помеѓу 1990 и 2021 година; просечните години на школување се зголемија за 4,2 години, а очекуваните години на школување се зголемија за 9,3 години. А бруто националниот доход по глава на жител на земјата се зголеми за 139 отсто во истиот период. "
9 од 10 нации се соочуваат со назадување во човечкиот развој
Овогодинешното издание на извештајот „прикажува свет кој тапка во место од криза во криза, премногу зафатен со гаснење пожари за да се справи со основните причини за неволјите со кои се соочува“, рече УНДП.
„Несигурноста и поларизацијата се хранат една со друга, попречувајќи ја солидарноста потребна за донесување решенија. Меѓу впечатливите наоди на студијата, една третина од луѓето во светот се чувствуваат под стрес и им веруваат на другите помалку од една третина“, се додава.
Според извештајот, за прв пат УНДП најави пад на глобалната вредност на Индексот две години по ред.
„Човечкиот развој се врати на нивоата од 2016 година, со што се смени голем дел од напредокот на светот кон целите за одржлив развој“, се додава.
„Ова уназадување е универзално бидејќи речиси 90 отсто од земјите имаат намалување на вредноста на Индексот во 2020 или 2021 година. Повеќе од 40 отсто имаа намалување во двете години, што сигнализираше продлабочување на кризата“.
Во Извештајот се повикуваат земјите во светот да направат „остра промена на курсот“ за да спречат уште повеќе ускратувања и неправди.
Цитирајќи го администраторот на УНДП, Ахим Штајнер, во соопштението се вели: „Светот се бори да одговори на кризите што се случуваат една по друга“.
„Видовме со трошоците за живот и енергетските кризи дека, иако е примамливо да се фокусираме на брзи решенија како субвенционирање на фосилни горива, тактиките за итно олеснување ги одложуваат долгорочните системски промени што мораме да ги направиме“, додаде Штајнер.
Извештајот, исто така, „препорачува имплементација на политики кои се фокусираат на инвестиции - од обновлива енергија до подготвеност за пандемии и осигурување - вклучително и социјална заштита - за да ги подготвиме нашите општества за подемите и падовите на неизвесниот свет“.
„Во свет дефиниран со неизвесност, ни треба обновено чувство на глобална солидарност за да се справиме со нашите меѓусебно поврзани, заеднички предизвици“, додаде Штајнер.
„Имаме тесен прозорец да ги рестартираме нашите системи и да обезбедиме иднина изградена на одлучувачка климатска акција и нови можности за сите.
