Дезинформациите се шират побрзо од кога било во денешниот дигитален свет, а младите се особено ранливи, покажуваат статистиките од Северна Македонија. Во оваа средина, медиумската писменост стана суштинска за да им помогне на младите критички да ја проценат огромната поплава на информации со кои се соочуваат секојдневно.
Комуникологот Бојан Кордалов изрази загриженост за ова прашање, нагласувајќи дека медиумската писменост е од суштинско значење за секое општество.
Кордалов смета дека коренот на проблемот лежи во образованието, нагласувајќи дека критичкото размислување и медиумската писменост треба да се учат уште од најмала возраст.
Што е дигитална писменост?
Истражувањата покажуваат дека поединците меѓу 18 и 28 се најподложни на дезинформации, што ја нагласува итната потреба за подобрување на медиумската писменост. Но, што всушност е медиумска писменост? Едноставно кажано, тоа е способност за критичка анализа, оценување и креирање медиумска содржина, истовремено разбирајќи ги пораките и предрасудите вградени во неа.
Дигиталната писменост како клучна во медиумската писменост
Кордалов тврди дека дигиталната писменост е најклучната компонента на медиумската писменост денес. Тој нагласува дека младите се особено изложени на ризик во дигиталниот простор, каде што тие се најактивни, во океан на дезинформации. „Дигиталната писменост треба да биде дел од секој час, предмет и образовна содржина“, смета тој, нагласувајќи ја потребата од сеопфатни реформи во образовниот систем.
Се прават напори во македонскиот образовен систем, за борба против ова прашање, со воведување програми за медиумска писменост на универзитетско ниво, за да им помогне на студентите да ги препознаат и да се спротивстават на дезинформациите.
Примери од реалниот живот за влијанието на дезинформациите
Кордалов, исто така, укажува на примери од реалниот живот, како што се дезинформациите што се шират за време на пандемијата Ковид- 19, како доказ за опасностите што дезинформациите ги претставуваат за јавното здравје. Жртвите, забележува тој, не се креаторите или распространувачите на лажни информации, туку оние кои паѓаат на тоа.
Иако слободата на говор е основно право, Кордалов предупредува дека не треба да се користи за ширење непроверени информации. Дезинформациите може да предизвикаат вистинска штета, земајќи жртви и поткопувајќи ја вистинската слобода на изразување.
Уметнички напори во борбата против дезинформациите
Тој, исто така, се осврнува на навиките за потрошувачка на медиумите на младите, истакнувајќи дека иако ги следат традиционалните медиуми, тие често ги консумираат преку дигитални платформи.
И покрај креативните иницијативи како уметничките инсталации кукла-робот и „На лагата и расте нос“ на јавните места во Скопје, кои предупредуваат на опасностите од лажните вести, образованието е клуч за долгорочна борба против овој проблем.
