Претседавачот на Делегацијата на Европскиот парламент за односи со Босна и Херцеговина и Косово, Ромео Франц и постојаниот известувач за БиХ и Косово, Пауло Рангел, упатија соопштение по повод неодамнешното одбележување на неуставниот „Ден на РС“. , во кое побараа насочени санкции и суспендирање на средствата од Европската унија за Милорад Додик.
„Раководството на ентитетот РС на 9 јануари уште еднаш го прослави „Денот на Република Српска“ и покрај повеќегодишните пресуди на Уставниот суд на Босна и Херцеговина кој го прогласи за неуставни и самопрогласениот празник и референдумот од 2016 година. Игнорирањето на овие решенија претставува казнено дело“, се наведува во соопштението.
Нагласено е дека на деветојануарското славење му претходеле и го следеле таканаречени „свечени академии“ во Бања Лука и Брчко дистриктот на 8 и 10 јануари.
„Изборот на Источно Сараево за овогодишно одбележување на 9 јануари го сметаме за дополнителен и посебно циничен провокативен чин. Исто така, безрезербно го осудуваме присуството на овие незаконски настани на неколку министри од Србија, челникот на Собранието на Србија и за првпат двајца министри во техничката влада на Црна Гора“, порачаа европратениците во соопштението и истакнаа:
„Во повеќе наврати укажавме дека во Европа нема место за негирање на геноцид и величење на осудените воени злосторници, кои се неспоиви со поимите за вистина, правда и достоинство на жртвите и на преживеаните. Тие ги фрустрираат сите обиди за помирување и ризикуваат да продолжат со опасните поделби во земјата.“
Во соопштението европратениците наведоа и дека во позадина на тековната руска агресорска војна против Украина, доделувањето на највисокото признание на Република Српска на Владимир Путин по повод овогодинешниот „Ден на Република Српска“ доволно зборува за „чувството на припадност“ на раководството на Република Српска и нејзиниот презир кон темелните европски вредности. Како и учеството на Ноќните волци на парадата на 9 јануари.
„Преминати се неколку црвени линии и крајно време е меѓународната заедница да отстапи од цврстите вербални изјави и да преземе конкретни, насочени мерки против оние кои со зборови и дела продолжуваат намерно и систематски да го поткопуваат уставниот и територијалниот поредок на Босна и Херцеговина. Со своите изјави и постапки, Милорад Додик де факто го дезавуираше политичкиот договор од 12 јуни 2022 година, кој го потпиша“, истакнаа европратениците.
„Го повторуваме повикот на Европскиот парламент во неговата резолуција од 6 јули 2022 година за ЕУ, нејзините земји-членки и меѓународната заедница „да го следат примерот на Соединетите Американски Држави и Обединетото Кралство и да ги користат сите достапни алатки, имено насочени санкции и замрзнување на средства, против дестабилизирачките актери во земјата, вклучително и оние кои го загрозуваат територијалниот поредок на БиХ, особено Милорад Додик и повикуваат на брза, опиплива и веродостојна криминална акција“, се заклучува во соопштението на европратениците.
За потсетување, одбележувањето на неуставниот „Денот на Република Српска“ во Источно Сараево, со учество на специјални единици, се одржа и покрај реакциите на високиот претставник на меѓународната заедница за Босна и Херцеговина, Кристијан Шмит, кој истакна дека одбележувањето на овој неуставен празник може да има последици.
