Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган во интервју за грчкиот весник „Катимерини“ одговараше на прашања за турско-грчките односи пред неговата планирана посета на Атина на 7. декември.
Започнувајќи ги своите забелешки со нагласување дека Туркије и Грција се две соседни земји кои споделуваат иста географија, море и воздух, Ердоган зборуваше за неговите неодамнешни изјави за „нова страница“ и „формула победник“ во турско-грчките односи:
"Ние делиме иста географија, исто море. Дишеме ист воздух. Историски, ние сме испреплетени. Има многу прашања меѓу нас кои сè уште не сме ги решиле, а свесни сме за тоа како две земји", рече Ердоган.
„Сепак, дали овие проблеми ќе станат причина за тензии, што ќе доведе до несогласувања меѓу нашите влади и нашите народи, е во наши раце. Во оваа смисла, зборував за „нова страница“ и принципот „победник“ во нашите односи. Пристапот „победник-победник“ е веќе во сржта на пристапот на Туркије кон меѓународните односи и дипломатијата“.
Ердоган ја истакна важноста од решавање на споровите преку дијалог и постигнување заеднички точки, наведувајќи дека Туркије и Грција постигнале позитивен моментум во обликувањето на нивните односи во оваа рамка.
Укажувајќи на заживувањето на билатералните механизми, кои беа неактивни долго време, Ердоган изјави: „Сега, на двете страни е да го зајакнат, институционализираат и унапредат ова разбирање. Верувам дека г. (грчкиот премиер) Киријакос Мицотакис дели истата намера“.
Ердоган истакна дека заедничката намера ќе биде запишана во декларацијата за пријателски односи и добрососедство, планирана да биде потпишана во Атина на 7. декември.
Ни требаат пријатели, а не непријатели
Претседателот Ердоган рече дека Туркије никогаш не ја гледала соседна Грција како непријател и ја нагласи потребата од пријатели, а не непријатели.
„Исто како и на сите земји, ни требаат пријатели, а не непријатели. Често велам, особено во однос на нашите соседи, вклучително и Грција, веруваме дека немаме проблеми што не можат да се надминат“, рече Ердоган.
„Мислам дека во последно време Грција ја преиспита својата перспектива кон нас, сфаќајќи дека ние сме народ кој никогаш не ја одбива подадената рака на пријателството кога станува збор за безбедноста на нашиот народ, интегритетот на нашата земја и нашите национални интереси“ продолжи тој.
Ердоган изрази уверување дека Мицотакис го разбира ова и искрено сака да се надминат проблемите меѓу Туркије и Грција и да се унапредат односите.
„Ќе му го кажам ова на господинот Мицотакис: Кирјакос, пријателе, се додека не ни се закануваш, не ти се закануваме ниту тебе. Да ја зајакнеме довербата меѓу нашите две земји“.
„Без разлика дали се работи за прашањата во Егејот, заедничките напори против нерегуларната миграција, тековните проблеми на турското малцинство во Грција, нема проблем што не можеме да го решиме преку дијалог заснован на взаемна добра волја“, додаде тој.
Ердоган ја спомена силната јавна поддршка што ја добија двете влади на неодамнешните избори во двете земји, нагласувајќи го потенцијалот и двајцата лидери да преземат силни и конструктивни чекори.
Проблемите можат да се решат со дијалог и добра волја
Ердоган ја истакна важноста на решителноста за решавање на проблемите, изјавувајќи:
„Нашата одлучност да ги решиме овие проблеми по мирен пат и нашата способност да се дистанцираме од конфликтите, како што се гледа во решавањето на споровите околу нас, го демонстрира пристапот на Туркије кон мирно елиминирање на проблемите и нејзиниот потенцијал“.
Ердоган изјави дека Туркије е искрена во напорите и повикува на соработка, а доколку Грција прифати сличен пристап, може да се изгради мирна иднина за двете земји.
Претседателот Ердоган истакна дека Грција не е непријател на Туркије, туку вредна членка на НАТО на која ѝ припаѓа и како соседи треба меѓусебно да ги почитуваат правата и виталните интереси.
Соработка во енергетскиот сектор
Ердоган го спомена потенцијалот за соработка во енергетскиот сектор во Егејското Море и Источниот Медитеран, нагласувајќи ја важноста стратешки да се обезбеди енергетска безбедност во регионот.
Тој изјави дека соработката на ова поле може да придонесе и за енергетската безбедност на земјите од регионот и за решавање на политичките прашања.
Ердоган рече: „Особено во Медитеранот постои потенцијал за соработка и можности“.
Претседателот двапати претходно предложи сеопфатни конференции за можностите во Источниот Медитеран, но за жал, ЕУ молчеше по ова прашање.
Ердоган изрази поддршка за предлогот на Турската Република Северен Кипар (ТРСК) за заедничко работење и поделба на приходите на резервите на островот до сеопфатно решение, додавајќи дека Туркије е отворена за соработка на различни полиња со Грција.
„Мирот и толеранцијата симболизирани со Големата џамија Аја Софија ќе продолжат да бидат отворени за посетители од сите религии и верувања“
Ердоган изјави дека темелниот статус на Големата џамија Аја Софија е зачуван, а неговата употреба е во согласност со целта да биде дарувана од Фондацијата Фатих Султан Мехмет и материјално и духовно.
„Го штитиме ова истакнато светилиште со прецизна грижа и почит што светот ретко ги гледа, дозволувајќи му на целото човештво да има корист од овој величествен споменик материјално и духовно“, додаде Ердоган.
