Означувањето на некои намирници како потенцијално „зависни“ би можело да им помогне на луѓето да ја променат нивната исхрана, покажуваат научните студии. Според проценките секој седми возрасен и едно од осум деца би можеле да бидат „зависни“ од индустриски ултра обработена храна (УПФ).
Научниците вклучени во истражувањата велат дека со начинот на кој некои луѓе консумираат храна богата со масти и јаглени хидрати може да ги исполнат критериумите за дијагноза на нарушување кое предизвикува зависност.
Однесувањата што го исполнуваат тој критериум вклучуваат, меѓу другото, интензивна желба, симптоми на повлекување, помала контрола врз внесот и континуирана употреба и покрај последиците како што се дебелината, нарушувањето на прекумерната исхрана, полошо физичко и ментално здравје и понизок квалитет на живот.
Тим меѓународни истражувачи укажува на мета-анализа на 281 студија од 36 различни земји. Анализата покажала дека зависноста од ултра-обработена храна се јавува кај 14 проценти од возрасните и 12 проценти од децата.
„Постои конвергирана и конзистентна поддршка за валидноста и клиничката релевантност на зависноста од храна. Со признавањето дека одредени видови преработена храна имаат зависнички својства, би можеле да помогнеме во подобрувањето на глобалното здравје “, рече Ешли Геархард, автор на трудот и професор по психологија на Универзитетот во Мичиген во САД.
Означувањето на храна богата со јаглени хидрати и маснотии потенцијално да го подобри здравјето преку промени во социјалните и клиничките политики. Исто така, ќе поттикне повеќе истражувања во тие области, забележуваат авторите.
„Со оглед на тоа колку овие намирници се распространети - тие сочинуваат 58 проценти од калориите што се консумираат во Соединетите држави - има толку многу што не знаеме“, рече коавторката Александра Дифеличеантонио, доцент на Институтот за биомедицински истражувања Фрали, во САД.
Авторите на трудот, објавен во The BMJ, дадоа пример на порција лосос и чоколадо при што се покажало дека лососот има сооднос јаглени хидрати-масти од приближно 0 спрема 1. За разлика од тоа, чоколадната лента има јаглехидрати до - сооднос на масти од 1 спрема 1, што се чини дека го зголемува потенцијалот за зависност на храната.
Истражувачите од САД, Бразил и Шпанија истакнуваат дека „рафинираните јаглехидрати или масти предизвикуваат слични нивоа на екстрацелуларен допамин во стриатумот на мозокот како оние што се гледаат со супстанции кои создаваат зависност како што се никотин и алкохол“.
„Храната која содржи високо ниво на рафинирани јаглехидрати или додадени масти е силен кандидат за предизвикување зависност. Адитивите исто така можаат да предизвикаат зависностза зависност“, додаваат тие.
Сепак, научниците нагласуваат дека не секоја храна има потенцијал да создаде зависност.
„Иако е потребно дополнително внимателно истражување за да се одреди точниот механизам со кој овие намирници предизвикуваат реакции на зависност, УПФ со висока содржина на рафинирани јаглехидрати и масти јасно се гледаат во моделите на зависност и доведуваат до негативни здравствени исходи“, заклучуваат истражувачите.
Според нив ултра-обработената храна богата со рафинирани јаглехидрати и додадени масти е привлечна и компулсивно конзумирана и може да предизвика зависност.