Претседателската трка на 28 мај донесе одличен политички момент за турскиот претседател и лидер на АК Партијата Реџеп Таип Ердоган. Тој победи во претседателската трка која за прв пат се одвиваше во два круга и го зацврсти неговото политичко наследство.
Ердоган нема пораз на избори од 1994 година, кога беше избран за градоначалник на Истанбул. Со победата во вториот круг на претседателските избори тој дополнително го зацементира своето политичко наследство.
Постојат повеќе причини зошто Ердоган победи против претседателскиот кандидат на шестпартиската алијанса Кемал Киличдароглу, лидерот на левичарската Републиканска народна партија (ЏХП), но еве некои од значајните што му помогнаа да има одлучувачко водство во двата круга на изборите.
Искуство и кохезивно лидерство
Од транзицијата на Туркије кон повеќепартиски систем во 1950 година, ниту еден турски лидер не победил на повеќе избори од Ердоган, политичка реалност што покажува дека политичката острина и искуството на турскиот претседател е причина за огромна разлика против неговите политички ривали.
Од друга страна левоориентираниот Киличдароглу водеше кампања која не е силно поврзана и идеолошки разновидна опозициска алијанса и уште од почетокот се сметаше за слаб претседателски избор наспроти Ердоган.
За разлика од опозицијата, Ердоган формираше идеолошки кохерентен политички сојуз околу верскиот конзерватизам и турскиот национализам, двата блиски идеолошки политички табори, обединувајќи ги Партијата за националистичко движење (МХП), Партијата Бујук Бирлик (ББП) и Партијата Јениден Рефах (ЈРП).
Пред вториот круг, во уште еден добар политички маневар, Ердоган се здружи со Синан Оган, претседателски кандидат кој освои повеќе од пет отсто од гласовите во првиот круг, зацврстувајќи го неговиот конзервативен сојуз на десниот центар.
Од друга страна, Киличдароглу одеднаш постигна договор со лидерот на ултрадесничарите Умит Оздаг за да ги собере гласовите на неговата ксенофобична партија Зафер за да го преземе водството.
Аналитичарите сметаа дека потегот на Киличдароглу кон ултра десничарските партии можеби ги отуѓи и либералните конзервативци и курдските гласови и покрај фактот што ХДП, која има врски со терористичката организација ПКК, продолжи да го поддржува. ХДП добива голем дел од својата поддршка од југоисточните и источните региони претежно населени со Курди.
Домашна стабилност
И парламентарните и претседателските избори му дадоа на актуелниот претседател и на неговата алијанса јасен политички мандат, што покажува дека турскиот народ и натаму има доверба во политиките на Ердоган.
За време на изборната кампања, Ердоган вети продолжување на политичката стабилност врз основа на неговите антитерористички мерки, како и зајакнување на цивилната политика против историјата на воено мешање во земјата.
Од друга страна, кревката политичка алијанса на Киличдароглу, поддржана од ХДП поврзана со ПКК, предизвика сериозни сомнежи кај главно конзервативно-националистичкиот електорат во Туркије, правејќи го левичарскиот лидер да изгледа како слаб политичар кој не е подготвен да се бори против терористичките групи.
Надворешна политика
Долгиот мандат на Ердоган ја зголеми политичката желба на Туркије да стане глобална сила бидејќи САД продолжија да го губат своето меѓународно влијание и мека моќ во многу области од Блискиот Исток до Централна Азија.
Ердоган вешто се стреми кон средината во многу конфликти од Либија до Украина, заштитувајќи ги турските интереси низ хаотичниот Блиски Исток и зголемувајќи ги политичките влогови на Анкара во Централна Азија во која доминираат Турците.
Во украинскиот конфликт, Туркије, исто така, дејствуваше како посредник, посредувајќи во историскиот договор за жито меѓу Киев и Москва, главно благодарение на доброто пријателство на Ердоган со рускиот лидер Владимир Путин и украинскиот претседател Владимир Зеленски.
Дури и за време на периодот меѓу првиот и вториот круг на претседателските избори, Ердоган успеа да ги убеди и украинските и руските раководства да го продолжат договорот за жито, уште еднаш докажувајќи го своето моќно дипломатско влијание во меѓународната арена.
План за реконструкција по земјотресите
На 6 февруари, јужниот регион на Туркије беше погоден од два силни земјотреси, кои доведоа до смрт на повеќе од 50.000 луѓе и оставија многу провинции во состојба на големо уништување.
Но, Ердоган успеа да го мобилизира целиот турски државен механизам за помош и рехабилитација на преживеаните од земјотресот во голема мера. Невозможно е некој друг турски политичар да ги постигне истите резултати. Почнувајќи од конструкцијата на голем градежен план, кој вклучува 650.000 станбени единици низ областите погодени од земјотресот.
Постојаното присуство на Ердоган низ областите погодени од земјотресот, исто така, го поттикна чувството дека турскиот претседател може да им помогне на жртвите повеќе од кој било друг политичар.
И првиот круг од претседателската трка и резултатите од парламентарните избори на 14 мај покажа дека градежните проекти на Ердоган и неговата интеракција со преживеаните од земјотресот вродија со плод бидејќи актуелниот претседател и неговата алијанса очигледно добро поминаа во областите погодени од земјотресот.
Енергетска безбедност
Под водство на Ердоган, Туркије исто така беше во можност да открие неискористени извори на енергија во источниот Медитеран и Црното Море, развивајќи силни партнерства со земјите богати со нафта и гас од Русија до земјите од Персискиот залив за да го диверзифицира својот увоз на енергија.
Со новите откритија на морскиот гас во источниот Медитеран, Туркије призна дека самоодржливоста може да биде можна за Анкара и нејзиниот островски партнер, Турската Република Северен Кипар.
Како резултат на тоа, Туркије ја започна својата програма за истражување и развој во регионот, натпреварувајќи се со регионалните држави како Грција и Израел, покажувајќи ѝ на турската јавност дека нејзината држава може и да се залага за своите права за гас низ источниот Медитеран. Резервите на гас во регионот изнесуваат 3,45 билиони кубни метри и 1,7 милијарди барели нафта.
Во Црното Море, Туркије, исто така, во голема мера ги зголеми напорите за дупчење, откривајќи скоро 600 милијарди кубни метри во своето поле Сакарија во области кои се движат од Туна-1 до Амасра-1 и Кајкума-1 од 2020 година.
„Кога ќе го достигнеме целосниот капацитет, ќе можеме да задоволиме околу 30 отсто од годишната потреба на нашата земја од овие резерви“, рече Ердоган, додавајќи дека на Туркије и биле потребни помалку од три години да го достави откриениот гас до своите граѓани.
Ќе извлекуваме 10 милиони кубни метри гас дневно од наоѓалиштето Сакарија на прво место и 40 милиони кубни метри дневно во иднина преку новите гасни бунари што ќе ги пробиваме“, подвлече тој.
