Еврото е потребно да се внесе во дигиталната ера и потребно е да се изгради унија на пазарот на капитал и посилна банкарска унија, истакнаа европските лидери по повод 25-годишнината од заедничката валута.
Употребата на еврото како официјална валута во Европската унија започна на 1 јануари 1999 година, а денес е валута во 20 земји со 350 милиони жители, чија последна членка е Хрватска од почетокот на минатата година.
Претседателот на Еврогрупата Пашал Донохое, претседателката на Европската централна банка (ЕЦБ) Кристин Лагард, претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола, претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел и претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен ја одбележаа таа годишнина со заеднички напис објавен на веб-страницата на ЕЦБ.
Во написот тие пишуваат дека заедничката валута ѝ даде на Европската унија „едноставност, стабилност и суверенитет“ и го олесни животот на европските граѓани кои сега можат лесно да ги споредуваат цените, трговијата и патувањето.
Бројни предизвици
Со текот на годините, еврото се соочуваше со големи предизвици, вклучително и прашања за опстанок, пишуваат европските лидери, нагласувајќи дека „секогаш биле пронајдени вистинските одговори“, како што е усогласениот систем на супервизија на банките по големата криза во 2008 година.
„Денес поддршката за заедничката валута меѓу граѓаните на еврозоната се приближува до рекордни нивоа“, посочија тие, предупредувајќи дека работата „не е завршена“ бидејќи Европа се соочува со нови предизвици со кои поединечни држави не можат да се справат сами.
Унијата се соочува со растечки геополитички тензии, првенствено руската војна против Украина, забрзаната климатска криза и невидени предизвици за европската конкурентност кои доаѓаат од другите делови на светот.
Ова е причината зошто прашањата како што се одбраната, зелената и дигиталната транзиција ќе бидат клучни во иднина. Само за декарбонизација на економијата ќе бидат потребни 620 милијарди евра годишно до 2030 година, предупредуваат тие.
„Дигитално евро“
ЕУ мора да изгради вистинска унија на пазарот на капитал за да го „мобилизира приватното финансирање“, да ја зајакне банкарската унија и да ги реформира фискалните правила. Еврото треба да влезе во „дигиталната ера“ и мора да се подготват темелите за потенцијално „дигитално евро“ кое ќе биде комплементарно на готовината.
Лидерите предупредуваат дека „со неколку земји кои моментално се во процес на пристапување во ЕУ“, алијансата мора да го задржи капацитетот да „дејствува решително“.
„Проширувањето и продлабочувањето меѓусебно не се исклучуваат. Но, проширувањето може да бара промени во организацијата на ЕУ“, се заклучува во написот.
