Најновите откритија укажуваат дека барем одредено време Гобекли тепе се користел и за набљудување на ноќното небо / Photo: Turkiye Ministri of Culture and Tourism

Гобекли Тепе во Туркије, едно од највеличествените археолошки локалитети, всушност е светилиште од камено доба, старо повеќе од 10.000 години. Експертите сега утврдија дека резбата на ѕидот на комплексот би можела да биде најстариот познат календар што се користи за следење на промената на годишните времиња.

Засега не е познато какви функции имал Гобекли Тепе во древната неолитска заедница.

Најверојатно бил изграден од ловци-собирачи како прво постојано светилиште во светот.

Најновите откритија укажуваат дека барем одредено време се користел и за набљудување на ноќното небо, пишува „Саенс Алерт“.

Што претставува столбот на мршојадци?

Во таа смисла, особено е интересен таканаречениот столб на мршојадци, на кој во средината на стилизираните шари е врежана фигура на птица. Истражувањате, предводени од Професорот по хемиско инженерство на Универзитетот во Единбург, покажаа дека фигурите на столбот може да претставуваат соѕвездија, а другите резби може да го претставуваат ударот на комета пред околу 13.000 години, односно настан пред изградбата на овој споменик.

Споменатото влијание на кометата се совпаѓа со почетокот на мини-леденото доба (Млад Дријас), но и периодот кога населението се повеќе се свртува кон земјоделството, што пак, довело до неолитската револуција.

Антички календар

Свитман отиде чекор понатаму во анализата на симболите пронајдени на комплексот.

Тој верува дека ознаките на столбовите во форма на латинската буква „V“ на ливчиња би можеле да претставуваат денови, а резбите би можеле да претставуваат други космички настани.

Имено, Свитман ги изброил и проучил сите ознаки во форма на буквата „V“ и открил дека ако претставуваат еден ден, една колона прикажува година со 365 дена, што се состои од 12 лунарни месеци и 11 дополнителни денови кои го сочинуваат соларна година.

Според анализата на Свитман, птицата би можела да претставува соѕвездие поврзано со летната краткоденица Dr Martin Sweatman

Птицата грабливка на столбот на мршојадецот има симбол „V“ околу вратот.

Според анализата на Свитман, птицата би можела да претставува соѕвездие поврзано со летната краткоденица, односно симболот „V“ на птицата би можел да ја претставува самата краткоденица.

Други фигури на столбови исто така имаат ознака „V“ на вратот, како и статуи и фигури пронајдени на други места. Овие симболи, според Свитман, можат да се поврзат и со текот и бележењето на времето.

Критики од археолозите

За време на претходните истражувања, Свитман открил врски помеѓу животинските фигури на столбовите и прецесијата на Земјата, односно промената на ориентацијата на оската на ротација на Земјата.

Покрај тоа, двете колони кај Гобекли Тепе може да го претставуваат годишниот метеорски дожд Таурид, од кој можеби потекнувала кометата од Младиот Дријас.

Треба да се напомене дека археолозите кои вршеле теренски истражувања во Гобекли Тепе ги оспорија претходните истражувања на Свитман и постои можност таквата ситуација да се повтори.

Сепак, неговите теории привлекуваат внимание и секако поттикнуваат понатамошни истражувања.

„Се чини дека жителите на Гобекли Тепе внимателно го набљудувале небото, што е и очекувано со оглед на тоа дека нивниот свет во еден момент бил опустошен од комета. Можеби овој настан ги поттикна ловците-собирачи да се свртат кон земјоделството поради постудената клима“, рече Свитман.

TRT Balkan / агенции
Популарни