Додека руско-украинскиот конфликт се движи кон прагот од шест месеци, Туркије се истакна како најголемиот сестран играч во војната која трае, пишува во анализата на „Форин Полиси“. Според магазинот, Анкара е вклучена во конфликтот на повеќе фронтови, од безбедносна соработка со Украина до енергетска соработка со Русија и дипломатско посредување меѓу Киев и Москва.
Дипломатијата на Туркије ја олесни испораката на жито од пристаништата во Украина на 1 август, прва од почетокот на војната. Овој сè попроактивен пристап кон конфликтот претставува и значителни можности и значајни предизвици за Анкара, истовремено нудејќи му важни лекции на Западот за тоа како најефективно да се справи со Русија.
Анкара долго време се обидува да ја искористи својата стратешка позиција на интерконтиненталниот крстопат меѓу Европа и Азија, како и да го нагласи концептот на поврзување.
Функционално, Туркије служи како витален транзитен коридор за клучните ресурси како што се снабдувањето со енергија и храна, а овој коридор стана уште поважен со оглед на економските и трговските нарушувања од руската војна во Украина.
Институционално, Туркије е витална членка на безбедносниот блок на НАТО, но членка која работи независно, а понекогаш и спротивно на позицијата на нејзините американски и европски партнери, вклучително и во односите со западните противници како Русија и Иран.
Под раководство на турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган, Анкара ги искористи двете форми на поврзување за да ја зајакне својата позиција како регионална сила, онаа која не се претопува ниту во прозападниот ниту во прорускиот табор. Туркије обезбедува значителни количини на оружје за Украина, вклучително и дронови Бајрактар ТБ2, кои се покажаа како клучни за спроведување на украинските напади врз руските позиции.
Притоа, Анкара не се приклучи на санкциите на Западот против Русија како одговор на инвазијата во Украина, а Ердоган на состанокот со рускиот претседател Владимир Путин разговараше за проширување на турско-руската енергетска соработка во Сочи, Русија, на 5 август. Туркије служи како канал за неруските енергетски испораки на Европа преку Јужниот гасен коридор, кој Европската Унија се обидува да го прошири и да има различни извори на снабдување спроти рускиот природен гас.
Сепак, иако избегнуваше да им се придружи на санкциите, Туркије во голема мера ја поддржа позицијата на НАТО за обезбедување безбедносна поддршка за Украина - дури и кога Анкара изминатите месеци го задржа проширувањето на воениот блок со Шведска и Финска поради прашања поврзани со ППК и засолништето на други курдски елементи во овие скандинавски земји кои турската влада ги смета за закани за безбедноста, анализира Форин Полиси.
Иако спорот беше привремено решен, тој ја покажува склоноста на Туркије да им даде приоритет на сопствените национални интереси, како и нејзината подготвеност да ја оспори она што инаку е едногласна поддршка на НАТО за брзото финско и шведско членство во трансатлантскиот воен блок. Таквиот пристап потенцијално може да ја загрози воспоставената сигурност во потпирањето на Туркије во НАТО во иднина, но засега останува незаменлива членка на алијансата.
Можеби најважната улога на Туркије е како посредник околу прашањето за снабдување со жито и храна меѓу Москва и Киев. Туркије, заедно со Обединетите нации, работеше на преговорите за откочување на извозот на храна и жито што беше прекинат од почетокот на војната кон крајот на февруари, кои успешно завршија со договорот од 22 јули, кој вклучуваше отворање на координативен центар за жито во Истанбул.
Голем дел од украинскиот извоз на храна и жито (како и од Русија) мора да транзитира низ турските поморски води во Црното Море и Босфорот за да стигнат до глобалните пазари на Блискиот Исток, Африка и пошироко. Туркије беше единствената членка на НАТО која има добри односи и со Русија и со Украина, и на тој начин да помогне во гарантирање безбеден премин на поморските бродови низ оваа област. Анкара оваа можност ја искористи бидејќи и Украина и Русија имаа корист од соработката (западните санкции кон Русија беа селективно ублажени за да се дозволи испораката на храна), додека поларизацијата меѓу Москва, Киев и Западот веројатно би ги спречила таквите напори за соработка без независен посредник.
Во исто време, успехот на Туркије во преговорите за договорот за жито допрва треба да биде целосно докажан. Иако бродовите сега почнаа да излегуваат од украинските пристаништа и во турските води, таквиот сообраќај ќе биде многу ограничен во првите недели и ќе биде предмет на предизвици надвор од контролата на Туркије. На пример, Русија би можела дополнително да го загрози договорот со напади врз пристанишните објекти што ги назначува како воени цели, како што направија руските сили во рок од 24 часа од потпишувањето на договорот, или целосно да се повлече од договорот, што би го загрозило имиџот на Туркије како медијатор и како влијателен моќен посредник во Евроазија. Исто така способноста на Анкара да балансира меѓу Западот и Москва има свои граници, бидејќи САД воведоа нивни санкции против Турците за одбрана и други форми на соработка со Русија.
Но, турската стратегија сепак даде значајни резултати. Бидејќи пратките на жито веќе се во тек, украинските власти имаат идеи да го прошируваат договорот кој би вклучил извоз на други стоки, како што се металите. Таквиот напредок нуди важна лекција за Западот кога станува збор за справување со Русија.
Досега, САД и ЕУ спроведуваа стратегија фокусирана на санкции и други казнени мерки кога станува збор за одговор на руската инвазија на Украина, исто како што Москва одговори со свои прекини на енергија и други тактики на притисок. Во суштина, и Русија и Западот користат вооружена форма на поврзување за да ја поткопаат другата страна со надеж дека тоа ќе доведе до промена во однесувањето. Тука нема висок степен на конструктивност, па дури и условен компромис, па како резултат економски страдаат и двете страни.
Опипливото влијание на пристапот „без победник“ е вртоглаво зголемување на инфлацијата, енергетски прекини и зголемена несигурност на храната низ целиот свет - а да не зборуваме за смртта и раселувањето на многу Украинци. Иако Западот има право да се спротивстави на Русија за нејзината инвазија на Украина, важно е да се признае дека повеќеслојната стратегија за поврзување која комбинира притисок со конструктивен ангажман по линиите на пристапот на Туркије може да биде поефикасна во добивање резултати кога станува збор за справување со Москва. Ова е нешто од што Соединетите Американски Држави и ЕУ можат да научат и да се прилагодат на нивните сопствени стратегии за поврзување, само за да ги ублажат најдеструктивните елементи на војната и да ги изградат основите за мир.
