Во соопштението објавено како одговор на вчерашниот извештај на Комисијата на Европската унија, турското Министерство за надворешни работи изрази загриженост за пристрасниот пристап на Унијата и ги отфрли неоснованите критики.
„Неправедниот и пристрасен пристап на ЕУ кон Туркије, иако се соочува со многу закани, е загрижувачки за иднината на нашиот континент“, се вели во соопштението.
Европската комисија во средата го објави својот годишен извештај за земјата кандидат за членство во ЕУ, Туркије, како дел од нејзиниот пакет за проширување во 2023 година.
Оливер Вархеји, комесарот за соседство и проширување, го објави пакетот, кој ги вклучува најновите оценки на Комисијата на ЕУ за земјите кандидати Туркије, Србија, Албанија, Црна Гора, Северна Македонија, Босна и Херцеговина и Косово.
Туркије, со соопштение по извештајот, го осуди попречувањето на постоечките механизми за дијалог и соработка на високо ниво со Туркије во надворешната политика, регионалните случувања, безбедноста, одбраната и секторските прашања.
Во соопштението е истакнато дека е недоследно тврдењето оти усогласувањето на земјата со политиките на ЕУ во овие клучни домени е намалено.
Во соопштението се отфрлаат неоснованите наводи и пристрасни критики со посебен осврт на политичките критериуми и на поглавјето за правосудство и основни права, тврдејќи дека овие оценки одразуваат двојни стандарди и неискреност во ЕУ.
„И покрај сите наши напори, поглавјата 23 Судство и фундаментални права и 24 Правда, слобода и безбедност не се отворени од 2009 година поради политичка блокада од земја членка и неправедните обвинувања против нашата земја, дури и од земјите членки за многу контроверзни прашања за фундаменталните права се израз на неискрениот и двоен пристап на ЕУ“, се вели во извештајот.
Надворешна политика
За надворешната политика, во извештајот на ЕУ се вели: „Туркије ја осуди руската воена агресија (војната во Украина), вклучително и на Генералното собрание на ОН, и се ангажираше политички и дипломатски, вклучително и преку олеснување на извозот на украинското жито и размената на заробеници.
Исто така, наведено е дека Русија во јули ја прекина иницијативата за црноморско жито со посредство на Туркије.
Туркије во својата изјава го поздрави согледувањето дека нејзината позиција за конфликтот Хамас-Израел се разликува од онаа на ЕУ, велејќи дека ја смета „оценката во текстот, која го критикува ставот на нашата земја за конфликтот Хамас-Израел како целосно некомпатибилен со ЕУ, како форма на пофалба“.
„Соочени со цивилен масакр што во 21. век повторно се појави од темнината на средниот век, чувствуваме потреба да ја потсетиме ЕУ, која е на погрешно место во историјата, дека политиките засновани на универзални вредности, меѓународно право и хуманитарните принципи треба да важат не само за Украина или друг региони на Европа, туку и за целиот свет, вклучувајќи го и Блискиот Исток“, се вели во соопштението.
ЕУ има „повеќе штета отколку решение“ за кипарското прашање
Делот од извештајот поврзан со прашањата на Источниот Медитеран, Егејот и Кипар, исто така, покажа исклучувачки став кој ги игнорира правичните политики на Туркије и на Турската Република Северен Кипар.
„Би сакале да нагласиме дека форматот на процесот за решавање на кипарското прашање се состои од двете страни на островот, трите сили гаранти и Организацијата на Обединетите нации, а улогата на ЕУ во минатите процеси не отиде подалеку од набљудување со согласност на страните“, се вели во соопштението.
Во изјавата на Туркије се нагласува потребата од нова перспектива за ставот на ЕУ во однос на кипарското прашање, пренесувајќи дека недвосмислената поддршка на ЕУ за грчките барања, без какви било обврски, нема влијание или обврска за Туркие и страната на кипарските Турци.
Наместо да се придонесе во тековните напори за изнаоѓање решение за долгогодишното кипарско прашање, „наместо да му служи на процесот на решение, време е да сфатиме дека тие прават повеќе штета“, се вели во соопштението.
Повик за „фер и инклузивно“ проширување
Од економска страна, во извештајот на ЕУ се вели дека економската интеграција со ЕУ останува висока и покрај падот, и дека Туркије е „седми по големина трговски партнер на блокот“.
Ставот на Туркије, исто така го истакна извонредниот економски напредок на Туркије и нејзината способност да се движи низ конкурентните притисоци и пазарната динамика во Унијата. Се истакнува дека доследното усогласување на земјата со регулативите на ЕУ од основањето на Царинската унија резултирало со усогласеност со стандардите на ЕУ во различни домени споменати во извештајот.
„Во сегашната меѓународна конјуктура, од суштинско значење е ЕУ да ја води својата политика за проширување на фер и инклузивна основа“, се вели во соопштението, додавајќи дека Туркије е секогаш отворена за воспоставување односи со ЕУ на посилна основа и зајакнување на соработката во линија со заеднички интереси, „наместо еднострани и нефер критики“.
Туркије аплицираше за членство во ЕУ во 1987 година, а нејзините пристапни преговори започнаа во 2005 година.
Според Анкара, во годините потоа, разговорите во суштина беа замрзнати поради политички блокади од страна на одредени членки на ЕУ од причини кои не се поврзани со нејзината соодветност за членство.
Во соопштението се нагласува дека кандидатурата на Туркије не треба да остане само формалност, туку да се рефлектира во конкретни акции и изјави на ЕУ, додавајќи дека земјата се надева дека ЕУ ќе одигра конструктивна улога во нејзиниот пристапен процес.
„Во тешките времиња што ги доживеавме во 2023 година поради катастрофата од земјотресот, за нас е важно и вредно ЕУ да покаже солидарност со нашата земја. Со истиот дух на солидарност и соработка, ја покануваме ЕУ да ги отстрани пречките пред процесот на пристапување на нашата земја, да преземе повеќе одговорности и да ги исполни барањата на принципот на лојалност“, се додава во соопштението.
