Стокхолм ја повтори својата решеност да ги преземе чекорите потребни според трилатералниот меморандум потпишан во јуни од Шведска, Финска и Туркије за време на самитот на НАТО одржана во Мадрид. Со ова Шведска треба да одговори на грижите на Туркије и да се дистанцира од терористичките групи и да преземе конкретни дејствија.
Пет месеци по договорот, Оскар Стенстром, главен шведски преговарач за пристапување во НАТО, изјави дека конструктивните разговори со Анкара продолжиле на начин што ги исполнува ветувањата дадени во договорот. Тој додаде дека овие ветувања се главен приоритет за шведската влада, избрана во септември.
„Работиме на се, ќе го исполниме целосниот договор.“
Шведските пратеници неодамна воведоа построги ограничувања на слободата на здружување за оние кои се вклучени во тероризам -едно од клучните барања на Туркије да го одобри членството на Стокхолм во НАТО.
„Ова ќе ги отежне сите кои се вклучени во какви било терористички злосторства, особено на ПКК“, рече Стенстром.
Изразувајќи го своето сочувство за неодамнешниот терористички напад на ПКК/ЈПГ на авенијата Истиклал во Истанбул, дипломатот рече дека Стокхолм секогаш е подготвен да го направи својот дел во борбата против тероризмот.
„Добрите билатерални односи што ги имаме меѓу Шведска и Туркије ќе бидат уште посилни кога Шведска ќе биде прифатена како членка на НАТО“, рече тој, нагласувајќи дека неговата земја сериозно го сфаќа тероризмот и дека ќе го исполни меморандумот.
Шведска никогаш нема да биде „безбедно засолниште за терористите“
Стокхолм долго време беше критикуван од Анкара дека е засолниште на членови на различни терористички организации со децении, особено на ПКК и, во последниве години, на Фетулахистичката терористичка организација (ФЕТО), групата која стои зад поразениот обид за државен удар во Туркије во 2016 година.
Стенстром рече дека тоа повеќе не е така.
„Да, се променивме. И подобро ги сфативме безбедносните грижи на Туркије. Ова исто така ќе ја подобри безбедноста на Шведска“.
Стокхолм смета дека „финансирањето на тероризмот, финансирањето на ПКК“ е закана за Туркије, како и за Шведска, бидејќи често оди рака под рака со организираниот криминал.
„Ова го повредува шведското општество во моментов“, тврди тој.
Барањата кои Анкара ги наведе во меморандумот ќе бидат исполнети во целост, изјави Стенстром, кој потврди дека приклучувањето на Шведска во трансатлантскиот сојуз ќе ја направи Туркије побезбедна. Безбедносните апарати на неговата земја работат во таа насока, додаде тој.
„Шведска треба и никогаш нема да биде безбедно засолниште за кој било терорист, и затоа ја зголемуваме соработката меѓу нашите безбедносни служби. Посветуваме повеќе средства за овие служби и одбраната. Ќе бидеме среќни да соработуваме заедно во НАТО .
Совладување на ПКК
Туркије достави листа на барани лица во Шведска и очекува скандинавската нација да преземе брза акција за да покаже дека нејзините барања навистина се реализираат.
„Во меморандумот ветивме дека ќе ги водиме случаите на екстрадиција. Ветивме дека ќе поминеме низ ова брзо и темелно за да ги разгледаме случаите и, исто така, да обезбедиме добри докази еден на друг“, рече Стенстром.
Истакнувајќи дека правните процедури се во тек за секој случај, функционерот рече дека безбедносните оддели добиле големи овластувања за борба против тероризмот, со воспоставени канали за комуникација и со турските безбедносни служби.
„И на страната на спроведувањето на законот, шведската служба за безбедност, како и шведската полиција, дадоа нови директиви да работат понапорно за да се пронајдат активисти на ПКК и ова е особено насочено кон финансирање на тероризмот. И, веќе имавме една депортација минатиот петок“.
Според шведската влада, за секој случај ќе се постапува поединечно и доколку се прогласат за виновни, осомничените кои се резиденти ќе го изгубат живеалиштето, што ќе го отвори патот за нивна екстрадиција во Туркије.
„Турската влада и турските граѓани можат да се чувствуваат безбедно. Ние ќе работиме понапорно на ова и веќе испорачавме и ќе испорачаме.“
Двопартиска поддршка за членство во НАТО
Истакнувајќи го фактот дека Шведска е воено неврзана повеќе од 200 години, Стенстром рече дека претходните влади дејствувале и по анексијата на грузиските територии во 2008 година и на полуостровот Крим во 2014 година, додека руската војна во Украина имала силно влијание врз општеството.
Иако Швеѓаните ја имаат поддршката на ЕУ, ова не се сметаше за доволно силен одбранбен штит. Стокхолм признава дека се случува „голема промена“ во неговата безбедносна доктрина додека ја следи заштитата на членот 5 на НАТО, кој ги обврзува сите членки колективно да го поддржат секој сојузник што ќе се најде под надворешен напад. „Дури и да сме многу посветени во Европската унија, ни треба членот пет“, рече амбасадорот.
