Вооружените беспилотни летала од турско производство Бајрактар ТБ2 се извезени во многу земји. Успехот на беспилотните летала на боиштата во Карабах и Украина заслужено ги донесоа Бајрактар ТБ2 на насловните страници низ светот.
Директорот на Програмата за безбедност и истражувања во областа на одбраната во рамки на Центарот за економија и политички студии Џан Касапоглу во анализа ги објаснува предностите на турските беспилотни летала и нивниот придонес во турската дипломатија и одбранбената индустрија.
Предности од користењето турски дронови
Оваа анализа разгледува многу различни системи на оружје, од мини-камикази UAV направени од домашната одбранбена компанија STM до беспилотниот борбен авион на Бајкар, Кизилелма.
Туркије го надмина критичниот праг во технологијата на беспилотни летала поради неколку причини.
Прво, турската армија беше во можност да ја прилагоди способноста на беспилотни летала на различни оперативни планови. По терористичките напади на 11 септември 2001 година во САД, беспилотните летала беа користени за воени операции и разузнавачки активности против високо рангирани милитанти како дел од борбата против тероризмот.
Беспилотните летала беа користени во многу фази на конвенционално војување, од извршување на операции до сузбивање на непријателската противвоздушна одбрана, во координација со елементите за копнена огнена поддршка на турските вооружени сили.
Неопходно е да се оддаде признание на одбранбената индустрија, која дизајнираше способности далеку над основните барања.
Второ, турската одбранбена индустрија работи на многу иновативни концепти според дизајнот на системот за оружје, вклучувајќи го и беспилотното борбено летало со млазен погон, Бајкар Кизилелма, кое има турбомлазен мотор.
Ракетата TRLG-230, која обезбедува точна огнена моќ на цели со висок приоритет; TUSAS Aksungur (средна надморска височина долга издржливост -- MALE+ -- класа UAV систем) и најновиот UAV BOYGA на STM, кој е способен да исфрли минофрлачка муниција од 81 милиметар до целта.
Одбранбената индустрија на Туркије не се двоуми да ја покаже својата имагинација на дизајнерската философија и концепти кои се важни за успех.
Како беспилотните летала придонесуваат за турската одбранбена економија и дипломатија?
Кога турските беспилотни летала станаа центар на турската дипломатија, тоа предизвика можни негативни последици за Туркије и нејзините сојузници.
Системите со повисоки единечни трошоци во споредба со TБ2 и ANKA, како Кизилелма, Акинџи и Аксунгур, природно ќе придонесат за успехот на одбранбената индустрија.
Забележуваме дека дипломатските преговори со арапските земји од Персискиот залив се забрзани во новиот период на турската надворешна политика.
Најголемиот конкурент на Туркије на одбранбениот пазар е Кина.
Како земја на НАТО, конкуренцијата на Туркије со Кина на арапскиот пазар на оружје во Заливот, на пазарот на високотехнолошки производи, е стратешки тренд.
Покрај тоа, договорите за одбранбена соработка на Туркије, засновани на способностите на земјата со беспилотни летала, создаваат критично геополитичко влијание во поранешната советска географија.
Соработката на Туркије со Украина за изведба на воени беспилотни летала од турско производство во објектите што ќе се градат во Киев, како и во туркиските држави заинтересирани за производот се значајни точки.
Исто така, треба да се забележи дека Полска, најбрзо вооружуваната земја на источното крило на НАТО, нарачуваше дополнителни вооружени дронови Бајрактар ТБ2 по почетокот на руско-украинската војна во февруари 2022 година.
Од друга страна, некои критични дипломатски одлуки како што е зајакнувањето на украинската армија против Русија или копродукциските инвестиции на беспилотни летала во Азербејџан не треба да вклучуваат внатрешна политика, која не се заснова на податоци и е далеку од секторската реалност.
Затоа, и покрај развојот на турската одбранбена индустрија, не можеме да го кажеме истото за интелектуалната содржина на дискусиите за беспилотните летала од турско производство.
Зошто беспилотните летала Бајрактар ТБ2 станаа топ тема во светот?
Произведен од Бајкар, Бајрактар ТБ2 е најпрепознатливиот производ на турската одбранбена индустрија во светот. Тој ги докажа своите способности во конфликти кои се движат од Карабах до Украина.
TБ2 прерасна во меѓународен бренд. Украинците напишаа песна за ТБ2, а во многу земји беа организирани кампањи за Бајрактар ТБ2, конкретно во Украина.
Беспилотните летала имаат неколку карактеристики со кои се истакнуваат на меѓународниот пазар на оружје.
Прво, тие ги докажаа своите борбени способности на бојното поле.Во последниве години, ТБ2 се користеше на боиштата, каде беа распоредени и руските системи за воздушна одбрана Панцир-С1 и Тор-М2. Во овие конфликти, способностите на беспилотните летала се критични, а притисокот за електронско војување е интензивен.
Покрај тоа, ТБ2 беше ефикасен против широк опсег на целни групи, од оклопни единици до артилериски елементи, од тактички фрлачи на балистички ракети до системи за противвоздушна одбрана.
Второ, тие овозможуваат исклучително исплатливо решение. Поради тоа не само Полска, која не се колеба да троши повеќе за одбрана како земја на НАТО, туку и некои земји со скромни одбранбени буџети ги купуваат TБ2.
Накратко, зборуваме за производ на меѓународниот пазар на оружје кој ја создаде вредноста на брендот со активности на боиштата.
Џан Касапоглу
Директор на Програмата за безбедност и одбранбени истражувања во Центарот за економија и политички студии