Меѓународниот суд на правдата (МСП) во Хаг ќе ги сослуша доказите од јужноафриканскиот правен тим во случајот кој го обвинува Израел за геноцид и кршење на Конвенцијата на ОН за геноцид со неговите дејствија во Газа.
Поднесокот од 84 страници од Јужна Африка покренува постапка против израелската држава пред МСП, „во врска со наводните прекршувања од страна на Израел на неговите обврски според Конвенцијата за спречување и казнување на злосторството геноцид (Конвенција за геноцид од 1948 година) во однос на Палестинците во Појасот Газа“.
Во апликацијата се вели дека „актите и пропустите на Израел ... имаат геноциден карактер, бидејќи се извршени со специфична намера ... да ги уништат Палестинците во Газа како дел од пошироката палестинска национална, расна и етничка група“.
Во него се додава дека „однесувањето на Израел - преку неговите државни органи, државни агенти и други лица и ентитети кои дејствуваат по негови инструкции или под негово раководство, контрола или влијание - во однос на Палестинците во Газа, е во спротивност со неговите обврски од Конвенција за геноцид“.
Во документот понатаму се наведува дека „Израел, особено од 7 октомври 2023 година, не успеал да спречи геноцид и не успеал да го гони директното и јавно поттикнување на геноцид“ и дека „Израел се вклучил, се вклучува и ризикува дополнително да се вклучи во геноцид и делува против палестинскиот народ во Газа“.
Сослушувањето започнува во четврток наутро со усни изјави на правниот тим на Јужна Африка и ќе продолжи со аргументите на Израел следниот ден.
„Заштитете ги“ Палестинците од дополнителна штета
МСП со седиште во Хаг е главен судски орган на Обединетите нации, основан во 1945 година.
Тој е составен од 15 судии кои се избираат за деветгодишен мандат од Генералното собрание на ОН и Советот за безбедност на ОН.
Судот во согласност со меѓународното право има улога да решава, правни спорови што му ги поднесуваат државите и да дава советодавни мислења за правни прашања што му ги упатуваат соодветно овластените органи и агенции на ОН на системот.
Димитрис Калцонис, професор по државна теорија и право на Универзитетот Пантеон во Атина, верува дека важноста на жалбата е главно „симболична“.
Осврнувајќи се на израелските акции во Газа, тој за Анадолу изјави дека „повредата на меѓународното право и извршувањето на злосторството геноцид се повеќе од очигледни“.
„Најважно е да се зголеми притисокот на меѓународното јавно мислење и народните движења врз владите кои ја поддржуваат израелската агресија“, рече тој.
„Ова можеби ќе ги принуди владите да ја намалат својата воена и економска поддршка на Израел.
Смрт и уништување во Газа
Израел беше жестоко критикуван од меѓународната заедница за неговите неселективни напади и воени дејствија во Газа, за кои многу експерти и групи за човекови права велат дека се колективна казна.
Израел ја нападна Газа по прекуграничниот напад на палестинската група Хамас на 7 октомври, при што според најновите податоци загинаа повеќе од 23.300 Палестинци, главно жени и деца, а беа повредени над 59.400 други, додека се верува дека речиси 1.200 Израелци беа убиени во нападот на Хамас.
Според ОН, околу 85 отсто од Палестинците во Газа се раселени, додека на целото население му недостига храна.
Стотици илјади луѓе живеат без засолниште, а многу малку од камионите со помош влегуваат на територијата.
Според Балакришнан Рајагопал, специјален известувач на ОН за правото на домување, околу 56 отсто од куќите во Газа се уништени или оштетени.
„Северна Газа е најтешко погодена со до 82% уништени или оштетени“, рече Рајагопал на X во средата, повикувајќи го МСП „да го смета ова како доказ за геноцид кога ќе се надополни со јавните изјави документирани пред него од Јужна Африка“.
Неодамнешните коментари на екстремно десничарските израелски министри дека Палестинците треба да ја напуштат Газа, исто така, предизвикаа жестоки критики ширум светот, што е еден од аргументите што Јужна Африка ќе ги изнесе во Хаг.
Како што растат глобалните повици за прекин на огнот, неколку земји го поздравија случајот, вклучувајќи ги Туркије, Јордан, Малезија, Пакистан, Боливија, Венецуела, Колумбија и Бразил, како и Организацијата на исламските земји и Арапската лига.
