Моделот на заеднички гранични премини, познат како „One Stop Shop“, се повеќе се применува во балканскиот регион, со што се поедноставуваат граничните процедури и се олеснува движењето меѓу земјите.
Еден од најновите протоколи за овој модел е потпишан за време на меѓувладината седница на Косово и Северна Македонија. Овој модел, кој ќе започне да се применува од 1 јануари 2025 година на два гранични премини Блаце-Елез Хан и Јажинце-Глобочица, опфаќа заедничка контрола на граѓаните и возилата од страна на службениците на двете земји во заедничка зграда.
Овој систем не само што значително го намалува времето на чекање, туку и ги поедноставува процедурите за граѓаните и бизнисите, со што преминувањето на границата е поефикасно.
Каде во другите земји од регионот се применува концептот „One Stop Shop“?
ТРТ Балкан анализираше што подразбира моделот „One Stop Shop“ и каде функционираат заедничките гранични точки во земјите од регионот.
Слична практика веќе е во функција на преминот Морин-Вермице меѓу Албанија и Косово. Албанија, исто така, спроведе заедничка гранична точка со Црна Гора во Муриќан-Сукобиње, чекор што го подобри движењето на граѓаните и стоката меѓу двете земји.
Од друга страна, Северна Македонија постигна напредок кон вклучување на овој модел со неколку земји од соседството. Од минатата година на граничниот премин Ќафасан со Албанија, како и на Табановце со Србија функционира моделот „One Stop Shop“.
Во 2020 година, Босна и Херцеговина и Црна Гора ја отворија заедничката гранична точка меѓу Билеќа и Никшиќ, по истиот модел.
Според надлежните, отворањето на оваа гранична точка е еден од низата успешно реализирани проекти на БиХ и Црна Гора со ЕУ кои чинат над 2,5 милиони евра.
Со овој систем, земјите од регионот не само што тврдат дека ја намалуваат бирократијата и доцнењето на границата, туку и помагаат во зајакнувањето на економската соработка и туризмот.