Претходно малку познатата кинеска компанија го потресе технолошкиот свет со својот револуционерен пристап за обука и пристапност на големи јазични модели, конкурирајќи им на американските гиганти со вештачка интелигенција, иако вреди само фрагмент од нивната вредност.
Компанијата за вештачка интелигенција со седиште во Хангжу, ДипСик (DeepSeek) тврди дека им биле потребни само два месеци и потрошиле помалку од 6 милиони долари за да го изгради моделот со вештачка интелигенција користејќи ги помалку напредните Х800 чипови на Нвидиа, додека ОпенАИ, Мета и Гугл потрошиле милијарди на слични модели со вештачка интелигенција.
Сепак, она што го издвои ДипСик не беше само неговата ниска цена, туку и филозофијата на отворен код, радикален потег што ја стави мачката меѓу гулабите во брзорастечкиот сектор.
Моделот Р1, издаден под лиценцата на МИТ, му овозможува на секој да го преземе, прилагоди и дотерува. Иако е во согласност со кинеските правила за умереност на содржината во својата матична земја, корисниците надвор од Кина уживаат целосна слобода да го модифицираат моделот - карактеристика што ја усвои и Перплексити АИ (Perplexity AI).
По објавувањето на моделот Р1, акциите на американските големи технолошки компании, вклучително и фирмите поддржани од Нвидиа и OпенAИ, забележаа остар пад, со комбинирана загуба од 1 билион долари во пазарната вредност.
Американскиот претседател Доналд Трамп го опиша ДипСик како „позитивен развој“, но предупреди дека треба да послужи како „повик за будење“ за американските индустрии да ја задржат својата конкурентска предност.
Додека Нвидиа го опиша Р1 како „одличен напредок на вештачката интелигенција“, еден од највлијателните технолошки претприемачи со ризичен капитал во Силиконската долина, Марк Андресен го опиша како „Спутник момент на ВИ“.
Извршниот директор на ОпенАИ, Сем Алтман, исто така го пофали кинескиот ривал, велејќи дека е „охрабрувачки да се има нов конкурент“.
Сега, пристапот на кинеската компанија за евтина достапност покренува интригантна можност: дали ова може да го означи почетокот на поинклузивна и попристапна ера на вештачката интелигенција, каде што иновациите повеќе не се привилегија само на технолошките џинови?
Учење со засилување
Успехот на ДипСик доаѓа од неговото потпирање на засилено учење РЛ (Reinforcement learning-RL), пристап кој ѝ овозможи на компанијата да ги избегне методите кои бараат големи ресурси кои ги фаворизираат нејзините конкуренти.
Методот РЛ им овозможува на системите да развијат напредни вештини за расудување со наградување на точни резултати без потреба од претходно означени сетови на податоци.
Документацијата на компанијата за Р1 открива дека нејзиниот модел бил целосно обучен преку овој метод на обиди и грешки.
И покрај овој неконвенционален метод, моделот постигна резултати споредливи со најновите изданија на ОпенАИ, особено во области како што се предизвиците за кодирање, математичкото решавање проблеми и општите задачи за расудување.
„Моделите со отворен код може да се соочат со побавен почетен развој поради ограничените ресурси, но тие имаат корист од поширок опсег на придонеси и перспективи, што потенцијално ќе доведе до поцврсти и прилагодливи решенија на долг рок“, вели Чагатај Одабаси, истражувачки инженер во Фраунхофер ИПА во Штутгарт, Германија.
Тој додаде дека големите компании не можат да одговараат на „масовниот обем на човечки ресурси“ што природно произлегува од пристапот воден од заедницата, но, исто така, може да им недостига огромно финансирање што го поседуваат големите компании.
Моделот со отворен код на компанијата, почнувајќи од само 0,50 долари месечно, почна да ја оспорува доминацијата на скапите модели со вештачка интелигенција со затворен извор, станувајќи бр. 1 бесплатна апликација за преземање на Ап Стор на Епл во понеделникот.
„Оваа отвореност несомнено ги притиска давателите на вештачка интелигенција да иновираат поагресивно за да останат конкурентни, да ги намалат цените и да понудат подобри услови во врска со приватноста на корисниците“, изјави Одабаси заТРТ Ворлд.
„Тоа го демократизира пристапот до моќна вештачка интелигенција, дозволувајќи им на помалите играчи и истражувачи да се надоврзат на постоечкиот труд и да придонесат за унапредување на областа“.
Ова нарушување е особено видливо кога е во спротивност со минатите коментари на Сем Алтман, извршен директор на ОпенАИ.
Во 2023 година, Алтман ја отфрли идејата дека мал тим со буџет од 10 милиони долари може да се натпреварува во вештачката интелигенција, нарекувајќи го „целосно безнадежно“.
Достигнувањата на ДипСик сега го оспоруваат тоа тврдење, покажувајќи дека иновациите не се само домен на технолошките гиганти.
„Верувам дека штом ќе се отвори таков моќен модел, заедницата секогаш ќе наоѓа иновативни начини за ефикасно да го искористи, па дури и да го подобри“, додава Одабаси.
