Турските археолози кои работат во Анталија веруваат дека можеби го откриле местото каде е погребан Свети Никола, епископот од 4 век, чие наследство го инспирирало ликот на Дедо Мраз.
Откритието, дел од тековните ископувања, ги воодушеви археолозите и историчарите, нудејќи потенцијални нови сознанија за погребните обичаи од таа ера и продлабочувањето на значењето на локацијата во раната христијанска историја.
Централно место во откритието е варовнички саркофаг долг два метри, откопан во двокатен анекс што се граничи со јужниот двор на црквата Свети Никола во Демре, област во Анталија.
„Се чини дека саркофагот е во согласност со обичаите на погребување од тоа време“, изјави за ТРТ Ворлд Ебру Фатма Финдик, вонреден професор на Универзитетот Мустафа Кемал во Хатај.
Закопана со векови, гробницата нуди поглед во поглавје од историјата што продолжува да одекнува низ културите и верите.
„Откривањето на саркофагот се усогласува со нашата поширока цел да ги осветлиме културните и историските наративи од овој период“, додаде Финдик.
Водејќи го проектот под покровителство на Министерството за култура и туризам на Туркије, како дел од иницијативата „Наследство за иднината“, таа изрази оптимизам за поширокото влијание на откривањето на саркофагот.
„Без оглед на поврзаноста со Свети Никола, овој артефакт го збогатува нашето разбирање за античката историја и погребните традиции од таа ера“, рече таа.
Се верува дека црквата била изградена на местото каде е погребан Свети Никола од Мира во 5 век. Иако неговите останки наводно биле однесени во Бари, Италија, во 1087 година, научниците сега сугерираат дека тие мошти можеби му припаѓаат на друг свештеник.
Новооткриената гробница може да ја разјасни оваа долгогодишна мистерија.
„Нејзината локација под подот од анексот сугерира дека можел да остане во првобитната положба“, додаде Финдик.
Како место на светското културно наследство на УНЕСКО од 1982 година, црквата останува витална врска и за христијанската историја и за еволуцијата на наследството на Свети Никола, кој со векови се трансформирал во ликот на Дедо Мраз, вкоренет во холандските традиции на СинтерКлас.
Историско ветување на саркофагот
Обемните студии на локалитетот откопаа бројни слоеви од неговата богата историја.
Закопан под црквата Свети Никола, варовнички саркофаг од два метри со подигнат капак и наведнат покрив е пронајден во потопена античка базилика, за која се смета дека била обвиена со надојдените води на Медитеранот во средниот век.
Историските записи сугерираат дека оваа базилика била заменета со нова структура за да се заштити местото на погребување на светецот.
Финдик ја истакна важноста на заклучоците засновани на докази: „Доколку натписите или ознаките ги потврдат историските наративи, тоа би можело да обезбеди клучен увид во трајната мистерија на гробното место на Свети Никола. Сепак, понатамошното ископување е од суштинско значење пред да се направат какви било дефинитивни тврдења“.
Ископување и зачувување
Работата на локација толку значајна како што е црквата Свети Никола, претставува уникатни предизвици. Багерите мора да направат деликатна рамнотежа помеѓу откривањето на нови артефакти и зачувувањето на структурниот интегритет на црквата.
За да се справи со овие предизвици, тимот на Финдик употреби напредни техники за сликање и прецизно документирање, обезбедувајќи минимално нарушување.
„Секој чекор е внимателно испланиран за да се заштити светоста на ова свето место“, рече таа.
Дополнително, откривањето на саркофагот повторно ги поттикна напорите за зачувување на црквата, која е на пробната листа на светско наследство на УНЕСКО од 2000 година.
„Нашата работа не е само за откривање - тоа е за заштита на историјата за идните генерации“, додаде Финдик.
Премостување на минатото и сегашноста
Свети Никола, кој живеел помеѓу 270 и 343 година од нашата ера, бил почитуван поради неговите дела на милосрдие и великодушност.
Црквата Свети Никола служи како витална врска помеѓу историјата и модерноста, привлекувајќи научници и туристи подеднакво. Оваа историска црква зачувува богатство на уметност и посветеност, вклучувајќи фрески и статуи кои му оддаваат почит на нејзиниот почитуван имењак.
Тековните ископувања на локацијата станаа голема атракција за посетителите на Анталија, а неодамнешното откритие се очекува уште повеќе да го зголеми интересот.
„Оваа локација нуди увид не само за христијанското наследство, туку и за динамичните културни размени што го дефинираа медитеранскиот свет“, забележа Финдик.
Откритието на саркофагот сигнализира почеток на нова фаза во напорите за ископување. Истражувачите планираат да спроведат детални анализи на артефактот, фокусирајќи се на неговата изработка, составот и потенцијалните натписи.
„Секој доказ мора внимателно да се испита“, рече Финдик. „Нашата крајна цел е да сплетеме сеопфатен наратив за црквата Свети Никола и нејзиното историско значење“.
Проширувајќи го ископувањето во околните области, тимот се надева дека ќе открие дополнителни артефакти кои би можеле да ја контекстуализираат античката историја на Мира.
„Трајната привлечност на Свети Никола ја истакнува важноста да се зачува неговото наследство и да се сподели со идните генерации“, забележа Финдик.
„Наследството на Свети Никола се протега на културните традиции ширум светот“, заклучи таа.
