Обединетите нации (ОН) соопштија дека и покрај намалувањето на бројот на смртни случаи на деца под пет години, на секои шест секунди во светот умира по едно дете.
Сметаат дека смртта на многу деца и млади луѓе би можела да се спречи доколку се направи подобар пристап во обезбедувањето основни здравствени услуги.
Објавен е извештај подготвен од Интерагенциската група на ОН за процена на морталитетот кај децата (УН ИГМЕ) со податоци за 2022 година.
Според извештајот, бројот на деца што починале пред петгодишна возраст паднал на најниско ниво во 2022 година - на 4,9 милиони. На глобално ниво стапката на смртност до пет години, исто така, е намалена за 51 отсто од 2000 година.
Во 2022 година починале 4,9 милиони деца на возраст под пет години, како и 2,1 милиони деца и млади на возраст од пет до 24 години.
Овие смртни случаи најчесто се пријавени во субсахарска Африка и Јужна Азија.
Утврдено е дека и покрај глобалното намалување на смртноста на децата помлади од пет години, на секои шест секунди умира по едно дете.
Смртноста на децата е намалена во многу земји со среден и низок приход. Во извештајот се наведува дека бројот на смртни случаи може да се намали во иднина доколку повеќе се вложи во примарните здравствени услуги и здравјето на децата.
Смртта кај децата и младите е предизвикана од причини што може да се спречат или лекуваат, како што се предвремено породување, компликации при породување, пневмонија, дијареја и маларија.
Беше нагласено дека животите на многу деца и млади луѓе може да се спасат преку евтини интервенции, како што се вакцинација, соодветен медицински персонал при породување, рано и континуирано доење, дијагноза и третман на детски болести, како и подобар пристап до квалитетни примарни здравствени услуги.
Забележано е дека интегрираниот третман на детските болести, особено неонатална смрт, акутни респираторни инфекции, дијареја и маларија, е неопходен за да се подобри здравјето на децата и преживување на детето.
Глобалните податоци покажуваат дека смртноста на децата се намалува, а многу региони, исто така, гледаат значителни закани и нееднаквости што го загрозуваат опстанокот на децата. Овие закани вклучуваа нееднаквост и економска нестабилност, нови и долготрајни конфликти, зголемено влијание на климатските промени и ефекти од КОВИД-19.
Наведено е дека децата родени во најсиромашните области имаат двојно поголема веројатност да умрат пред да навршат пет години во споредба со децата што живеат во најбогатите области.
Истакнато е дека децата што живеат во области погодени од конфликти имаат речиси трипати поголеми шанси да умрат пред петтиот роденден отколку децата во другите региони.
Доколку продолжи овој тренд, приближно 35 милиони деца ќе умрат пред својот петти роденден до 2030 година. Повеќето од овие смртни случаи ќе се случат во земјите во субсахарска Африка и Јужна Азија.
Тедрос Аданом Гебрејесус, генерален директор на Светската здравствена организација (СЗО), чии ставови се вклучени во извештајот, рече дека иако е постигнат задоволителен напредок во намалувањето на смртноста кај децата, милиони семејства ја доживуваат болката од губење на децата секоја година, обично во првите денови по раѓањето.
„Клучно е да се подобри пристапот до квалитетна здравствена заштита за секоја жена и дете, вклучително и во итни случаи и тешко достапни области“, рече Гебрејесус.
Хуан Пабло Урибе, глобален директор за здравје, исхрана и население на Светска банка, нагласи дека годинашниот извештај е важна пресвртница што покажува дека помалку деца умираат пред да навршат пет години.
„Мора да го забрзаме напредокот и да ја исполниме нашата глобална определба со фокусирање кон повеќе инвестиции, соработка и ставање крај на смртните случаи на деца што може да се спречат“, додаде Урибе.
